Landgoed Eyckenstein
Het Landgoed Eyckenstein ligt even ten oosten van Maartensdijk (gemeente De Bilt, Nederland) langs de Dorpsweg. Het landhuis heeft 182 hectare aaneengesloten grond, inclusief elders gelegen boerderijen bedraagt de totale oppervlakte 394 hectare.
Eyckenstein
| ||||
 | ||||
| Locatie | ||||
| Locatie | Maartensdijk | |||
| Status en tijdlijn | ||||
| Oorspr. functie | Landhuis | |||
| Huidig gebruik | Woning | |||
| Start bouw | 17e eeuw | |||
| Verbouwing | begin 19e eeuw | |||
| Architectuur | ||||
| Bouwstijl | Neoclassicisme | |||
| Bouwinfo | ||||
| Eigenaar | Familie Van Boetzelaer | |||
| Erkenning | ||||
| Monumentstatus | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 510509 | |||
| ||||
De geschiedenis van het landgoed begint aan het begin van de 17e eeuw. In die tijd was er sprake van een herenboerderij met trapgevels. Geleidelijk is het huis uitgebouwd tot het huidige Eyckenstein met de karakteristieke vier zuilen. Eyckenstein wordt particulier bewoond.
Eyckenstein ligt in de Laagte van Pijnenburg, te midden van enkele andere landhuizen: ten westen Rustenhoven en wat verder weg ten oosten Rovérestein dat in 1884 werd gebouwd door de eigenaar van Eyckestein Nicolaas Laurens Burman Eyck tot Zuylichem. Rovere is oud Italiaans voor eik, zodat Rovérestein dezelfde betekenis kreeg als Eykenstein. Sinds 1969 staan Eyckenstein, het omliggende park en enkele bijbehorende gebouwen op de Rijksmonumentenlijst.
Het landgoed bestaat voornamelijk uit bosgebied (grotendeels opengesteld), maar ook uit akkers en weilanden. Meteen ten noorden van het landhuis ligt het parkgedeelte van circa twaalf hectare, dat in 1882-1883 ontworpen is door de bekende Nederlandse tuinarchitect Leonard Anthony Springer. Waarschijnlijk is het ontwerp rond 1900 aangelegd en omstreeks 1920 zou het park het mooist geweest zijn. Het landgoed ligt op de Utrechtse Heuvelrug en gaat in de toekomst mogelijk ook deel uitmaken van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Op 9 juni 2012 hield Eyckenstein een open dag in het kader van het Jaar van de Historische Buitenplaats.
Bewoning
Sinds de bouw van het huis hebben er verschillende families op Eyckenstein gewoond:
| Nr | Tijdvak | Familie |
|---|---|---|
| 1 | 16xx-1627 | Van Lamsweerde |
| 2 | 1627-1651 | Van Vianen |
| 3 | 1651-1721 | Gerobulus |
| 4 | 1721-1760 | Van Poolsum (door vererving van familie Gerobulus) |
| 5 | 1760-1777 | Van Kootens (huurders) |
| 6 | 1777-1876 | Eyck (vanaf 1818: Eyck van Zuylichem) |
| 7 | 1876 - heden | van Boetzelaer |
Bouw
Het landhuis is via verschillende fases uiteindelijk tot de huidige staat gekomen. Begin 17e eeuw is het gebouwd als herenboerderij met aan drie zijden trapgevels. Aan de achterkant heeft er een stal gestaan. Omstreeks 1780 heeft het gebouw onder Adriaan Hendrik Eyck een flinke verbouwing ondergaan, nadat hij het eerst grotendeels gesloopt had. Hij heeft er toen een hoog statig gebouw van gemaakt, met overdekte terrassen aan beiden zijden. Zijn zoon Maurits Jacob Eyck heeft er in 1809 de grote witte zuilen voor laten plaatsen en de vloeren met ruim een halve meter verhoogd. Ook de klokkenstoel op het dak is van zijn hand.
Willem Carel baron van Boetzelaer heeft in de jaren 1880-1883 alle ramen vervangen, van binnen allerlei wijzigingen aangebracht en de terrassen tot kamers met een verdieping omgebouwd. Eén van deze kamers heeft hij in de Moorse stijl gebouwd. Behalve deze belangrijkste ontwikkelingen hebben er nog allerlei kleinere verbouwingen plaatsgevonden. Ongeacht de verschillende bouwstijlen is de stijl heel in het algemeen Engels neo-Palladiaans (een vorm van Neoclassicisme) te noemen. Het Palladianisme is genoemd naar de Italiaanse renaissancearchitect Andrea Palladio (1508-1580), een strenge classicist die zich baseerde op de Romeinse bouwkunst.
Zie ook
 |
Zie de categorie Eyckenstein, Maartensdijk van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Bronnen, noten en/of referenties |