Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen

De basis voor de KJCPL werd gelegd in 1888 toen door de Stoomvaart Maatschappij Nederland (SMN) en de Rotterdamsche Lloyd (RL), de Koninklijke Paketvaart Maatschappij (KPM) werd opgericht. De KPM richtte zich primair op de scheepvaartverbindingen voor passagiers en vracht tussen de eilanden van het voormalig Nederlands-Indië, de zogenaamde ‘inter-insulaire vaart’. De gebruikelijke term voor dit soort geregelde diensten was aan het eind van de negentiende eeuw ‘paketvaart’, uitgevoerd met ‘paketschepen’, waarbij het voorvoegsel ‘paket’, in de betekenis van postpakket, nog met één ‘k’ werd geschreven; later werd de algemene schrijfwijze ‘pakket’, ‘pakketvaart’ en ‘pakketschepen’, maar de naam van de maatschappij bleef ongewijzigd. Voor passagiers, vracht en post waren de diensten van de KPM in die tijd onmisbaar.

Op 15 september 1902 werd door dezelfde rederijen (SMN, RL en KPM) de Java-China-Japan Lijn (JCJL) opgericht, waarbij met name KNSM-directeur Ernst Heldring de initiatiefnemer was. Hij werd lid van de Raad van Commissarissen. De nieuwe maatschappij voorzag in het groeiende verkeer tussen Nederlands-Indië en het Verre Oosten.

In 1947 werden de lijnen van de KPM buiten Indonesië samengevoegd met de Java-China-Japan Lijn en werd het predicaat Koninklijk verkregen, waarna de nieuwe naam Koninklijke Java-China-Paketvaart Lijnen (KJCPL) werd, terwijl buiten Nederland de naam Royal Interocean Lines (RIL) werd gebruikt. Er werden regelmatige diensten onderhouden tussen Japan, Filipijnen, Maleisië, West, Zuid en Oost-Afrika, Zuid-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en India

Per 1 januari 1967 vond een volledige fusie plaats tussen de KJCPL en de KPM, inclusief haar dochterondernemingen. Het gehele varende personeel en het grootste deel van het walpersoneel der KPM ging over in dienst van de KJCPL.

Op 20 januari 1970 fuseerde de KJCPL met vier andere Nederlandse rederijen tot de Nederlandsche Scheepvaart Unie (NSU), vanaf 1977 bekend als Nedlloyd. De KJCPL bracht een vloot van 61 schepen in, met een gezamenlijk tonnage van 503.081 brt, aangevuld met diverse dochtermaatschappijen en minderheidsdeelnames in andere bedrijven. Het archief van de KJCPL werd door Nedlloyd overgedragen aan het Nationaal Archief.

• Nedlloyd
• Royal P&O Nedlloyd

• Particuliere site over de KJCPL
• Verhalen en schepen van de KJCPL
• (en) Schepenlijst