Manusje-van-alles
Een manusje-van-alles, ook wel klusjesman of factotum (van het Latijnse fac totum, "maak alles") genoemd, is een term die gebruikt wordt om iemand aan te duiden die vele kleine karweitjes opknapt. Een manusje-van-alles is iemand die beschikt over méér dan buitengewone handvaardigheid op alle vakgebieden. De persoon die als manusje-van-alles aangeduid wordt, is zowel bekwaam timmerman, gasfitter, waterfitter, elektricien, hovenier enzovoort.
Andere synoniemen:
- klusser
- rechterhandjes
- doe-al
- doener
- duvelstoejager (duivelstoejager)
- handige harrie
- duizendpoot
Een manusje-van-alles (Frans: un Jean fait tout). In het moderne taalgebruik worden bijvoorbeeld ook apparaten, auto’s of machines die veel verschillende eigenschappen bezitten en taken kunnen uitvoeren, een manusje-van-alles genoemd.
Een klusjesman in Nederland moet zich volgens de wet laten registreren. Artikel 1 van het Koninklijk Besluit van 26 december 1998 bevat het toepassingsgebied van de registratiereglementering. Uit deze bepaling volgt dat … het herstellen, het onderhouden, het reinigen en het afbreken, van een onroerend goed, … alsook het aanhechten, het plaatsen, het herstellen, het onderhouden en het reinigen van allerhande installaties' (bv. installatie van centrale verwarming, sanitaire of elektrische installatie, gootstenen, rolluiken …) onder toepassing vallen van de registratiereglementering.
Ook veel bouwvakkers klussen er in hun vrije tijd bij.
Op de televisie zijn verschillende programma's met klusjesmannen, zoals Eigen Huis & Tuin en Help, mijn man is Klusser!. Nico Zwinkels is bekend als de klusjesman uit "Eigen Huis & Tuin".
Trivia
De oorspronkelijke betekenis van Manusje-van-alles is, net als Winkel van Sinkel, een type winkel waar van alles te koop is. De eerste Manusje-van-alles zat sinds de 2e helft van de 18e eeuw in de Venestraat in Den Haag en was opgericht door Johan Philip Brückel en zijn vrouw Hendrika Mutzenbach. Andere leden van de familie Brückel vestigden zich ook elders onder de bedrijfsnaam Brückel Mutzenbach, maar vanaf het begin werden de winkels aangeduid als Manus-van-alles. Ze verkochten "kramerijen, toiletartikelen etcetera".
- In Vlaanderen was in 1985 op de televisiezender BRT1 de Vlaamse jeugdserie rond de twee klusjesmannen Jacobus en Corneel.
- Buurman en Buurman zijn ook twee bekende klusjesmannen.
- Knoflook wordt wel een "medicinaal manusje-van-alles" genoemd.
- In de stripreeks De Kiekeboes wordt in het album Black-out (1990) een klusjesman geïntroduceerd die "Manus Van Halles" heet.