Johannes Tinctoris

Johannes Tinctoris (Nijvel, circa 1435 — circa 1511) was een Zuid-Nederlands componist en muziektheoreticus.

Johannes Tinctoris
Standbeeld door Louis Samain
Portaal    Muziek

Tinctoris is een belangrijke figuur voor de polyfone muziektheorie, al zijn zijn composities relatief onbekend en is zijn leven obscuur. Hij was de zoon van een waarnemend burgemeester in Eigenbrakel. Uit zijn geschriften en uitstekende beheersing van het Latijn blijkt dat hij een goede opleiding genoot. In 1459 en 1460 werkte hij in Kamerijk in de kathedraal, en waarschijnlijk ook in Nijvel. Daarnaast werd hij precentor en koormeester in de kathedraal van Orléans in 1463. Hij doceerde in Orléans ook rechten aan de Universiteit van Orléans. Zo'n tien jaar later trok hij naar Napels, om in dienst van het huishouden van Ferdinand II van Aragón te werken, waar hij kapelmeester en muziekleraar werd. Verder is niets meer over hem geweten, behalve dat hij in 1487 in Brugge was en de statuten van de Orde van het Gulden Vlies vertaalde. Vermoedelijk was hij deelachtig aan de ceremonies voor de inwijding van paus Alexander VI.

Tinctoris' composities vallen niet te dateren. Ze vallen op door originaliteit en bepaalde 'onregelmatigheden': hij zette de vormvereisten van het contrapunt soms naar zijn hand en ijverde voor een hervorming van de muzikale notatie. Hij maakte een lijst op van vooraanstaande componisten uit zijn tijd en componeerde uitgebreide voorbeeldstukjes in zijn theoretische verhandelingen. Zijn werk wordt echter heel zelden uitgevoerd.

Werken

Theoretische traktaten
  • 1475 Liber imperfectionum notarum musicalium
  • 1477 Liber de arte contrapuncti
  • 1480 De inventione et usu musicae
  • 1495 Terminorum musicae diffinitorum (terminologisch woordenboek)

Missen
  • Missa sine nomine 1 (Missa 3 vocum secundi toni irregularis cum contratenore extramanum in diapenthe sub ut)
  • Missa sine nomine 2
  • Missa sine nomine 3
  • Missa l'homme armé

Voorts enkele seculiere werken, uitgebreide voorbeelden in de traktaten en vier motetten.

Franco-Vlaamse School van polyfonisten
Generatie 1Johannes Brassart • Gilles Binchois • Simon le Breton • Antoine Busnois • Guillaume Dufay • Thomas Fabri • Hayne van Ghizeghem • Arnoldus de Lantins • Hugo de Lantins • Robert Morton • Johannes Pullois • Jacobus Vide
Generatie 2Alexander Agricola • Eloy d'Amerval • Jacobus Barbireau • Loyset Compère • Jean Japart • Johannes Martini • Johannes Ghiselin alias Verbonnet • Johannes Ockeghem • Johannes Stockem • Johannes Tinctoris
Generatie 3Noel Bauldeweyn • Antoine Brumel • Nicolaes Craen • Josquin Des Prez • Antonius Divitis • Antoine de Févin • Heinrich Isaac • Erasmus Lapicida • Nicolas Liégeois • Johannes Lupi • Jacob Obrecht • Matthaeus Pipelare • Pierre de la Rue • Paulus de Roda • Gaspar van Weerbeke
Generatie 4Benedictus Appenzeller • Jakob Arcadelt • Antoine Barbe • Josquin Baston • Arnold von Bruck • Jacobus Clemens non Papa • Thomas Crecquillon • Gheerkin de Hondt • Theodor Evertz • Franciscus Florius • Nicolas Gombert • Lupus Hellinck • Pierken Jordain • Joannes de Latre • Pierre de Manchicourt • Gherardus Mes • Servaes van der Muelen • Carolus Souliaert • Tielman Susato • Gerardus van Turnhout • Hieronymus Vinders • Adriaan Willaert • Jan van Wintelroy • Joannes Zacheus
Generatie 5Jan Belle • Severin Cornet • Ludovicus Episcopius • Noé Faignient • Jacobus Florii • Balduin Hoyoul • Orlando di Lasso • Jacobus de Kerle • Claude Lejeune • Philippus de Monte • Andreas Pevernage • Jacob Regnart • Philippe Rogier • Mathieu Rosmarin (Mateo Romero) • Cypriano de Rore • Gerardus van Turnhout • Jan van Turnhout • Jacobus Vaet • Hubert Waelrant • Giaches de Wert
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.