Jan van Asseliers

Jan van Asseliers, ook bekend als Johannes Asseliers, (geboren te Antwerpen in 1530, overleden te Delft in 1587) was aan het eind van de zestiende eeuw griffier van de Staten-Generaal van de Verenigde Provinciën. Hij was de opsteller van het Plakkaat van Verlatinghe en hij ondertekende dit document dat als de onafhankelijkheidsverklaring van de Republiek der Verenigde Nederlanden geldt, op 26 juli 1581 namens de Staten-Generaal.

Jan van Asseliers
Geboren	1530 Antwerpen, Habsburgse Nederlanden
Overleden	1587 Delft, Spaanse Nederlanden
Land	Habsburgse Nederlanden
Beroep	Griffier van de Staten-Generaal van de Nederlanden
Huidige functie
Aangetreden	jaren rond 1581
Monarch	Filips II
Voorganger	Cornelis Weellemans
Opvolger	Cornelis van Aerssen
Portaal    Politiek

Zijn vader Ghislain was schepen in Antwerpen. In zijn jeugd studeerde Asseliers rechtsgeleerdheid en maakte hij reizen door Italië, Frankrijk, Duitsland en andere landen van Europa. In 1556 trouwde hij met Margaretha van Duijsborch, met wie hij een dochter, Anna, kreeg. Met zijn broers was hij begin jaren zestig actief in een handelscompagnie in juwelen. Hij werd secretaris van zijn geboortestad Antwerpen. In de opstand tegen Spanje koos Van Asseliers de zijde van de rebellerende Staten. In 1577 werd hij secretaris van de Staatsraad van landvoogd Matthias (de latere keizer Matthias). In 1579 riep hij 's-Hertogenbosch op Schotse troepen aan te nemen om zich tegen de Spanjaarden te kunnen verdedigen.

Op 22 juli 1581 besloten de Staten-Generaal de Spaanse koning Filips II af te zweren. Zij vroegen hun griffier, Jan van Asseliers, daartoe een document op te stellen. Asseliers voltooide het werk in vier dagen. Op 26 juli 1581 werd het zogenaamde Plakkaat van Verlatinghe door Asseliers namens de Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden ondertekend. Met het document, ook wel de akte van Afzwering genoemd, namen de noordelijke gewesten afstand van de Spaanse koning Filips II.

Het Plakkaat van Verlatinghe wordt ook wel gezien als de onafhankelijkheidsverklaring van de Nederlanden en een belangrijke voorloper van de Grondwet. Voor het eerst in de Tachtigjarige Oorlog kwamen de autoriteiten expliciet in opstand tegen de koning.

Na de ondertekening van het Plakkaat van Verlatinghe werd er niet onmiddellijk een republiek gevormd. De Staten Generaal gingen eerst nog op zoek naar een andere vorst. Asseliers werd in 1584 met La Moulière door de Staten-Generaal als gezant naar Frankrijk gezonden om koning Hendrik III de heerschappij van de lage landen aan te bieden, zoals deze eerder was aangeboden aan zijn broer de hertog van Anjou. Deze poging was vergeefs. Nadat ook ander pogingen om een kandidaat voor de troon te vinden waren mislukt, werd in 1588 besloten verder te gaan als republiek. Asseliers was inmiddels - in 1587 - overleden.