Jakobus de Rechtvaardige

Jakobus of Jacobus wordt in het Nieuwe Testament de "broer van de Heer" (van Jezus)[1][2] genoemd. Hij wordt ook wel Jakobus de Rechtvaardige, Jakobus de Mindere of Jakobus de jongere[3] genoemd, ter onderscheiding van Jakobus de Meerdere, een van "de twaalf". Hoewel Jakobus de Mindere niet wordt genoemd als een van "de twaalf", werd hij wel als apostel aangeduid.[2] Soms wordt hij ook wel gelijkgesteld met Jakobus, de zoon van Alfeüs.

Jakobus de Mindere
Martelaar, Adelphotheos
Icoon van Jakobus de Mindere
Geborenonbekend
Gestorven62 te Jeruzalem
Heiligverklaringpre-congregatie
Naamdag3 mei (rooms-katholiek)
Attributenboek en staaf
Lijst van christelijke heiligen
Portaal    Christendom

Traditioneel wordt aan deze Jakobus het Bijbelboek de Brief van Jakobus toegeschreven.

"Broer van de Heer"

Volgens de traditie van de Rooms-Katholieke Kerk moet "broers en zussen van Jezus" niet letterlijk worden genomen. De katholieke kerk heeft het dogma aanvaard dat Maria altijd maagd is gebleven en interpreteert het woord "broer" (Grieks: adelphos) als "neef" of "verwante". Jakobus wordt dan ook niet meegeteld in de zogeheten Heilige Familie.

Op grond van datzelfde dogma heeft de Orthodoxe Kerk de traditie dat Jakobus een halfbroer van Jezus is, geboren uit een eerder huwelijk van Jozef.

Volgens de meeste protestantse kerken is Jakobus een zoon van Maria en Jozef. Deze opvatting is echter pas gegroeid in de loop der eeuwen, wat blijkt uit het feit dat de grondleggers van de Reformatie, Maarten Luther en Johannes Calvijn, nog het standpunt van de Rooms-Katholieke Kerk deelden.

Leven

Nieuwe Testament

Over het leven van Jakobus is in het Nieuwe Testament niet veel terug te vinden. In Johannes 7:3-6 wordt duidelijk dat de "broers" van Jezus tijdens zijn leven (nog) niet in hem geloofden. Paulus vermeldde dat Jakobus behoorde tot degenen aan wie de opgestane Jezus verscheen.[4]

Uit Handelingen kan worden opgemaakt dat Jakobus een vooraanstaande rol speelde binnen de christengemeente van Jeruzalem, zoals bij het Concilie van Jeruzalem.[5][6] Om deze reden wordt hij binnen de Katholieke Kerk, maar ook binnen andere kerkgenootschappen, beschouwd als de eerste bisschop van Jeruzalem.

Latere werken

Het Evangelie van de Hebreeën (in gebruik bij de ebionieten, ca. 150 n.Chr.) vermeldt dat Jezus na zijn verschijning aan Maria Magdalena en de leerlingen aan Jakobus persoonlijk verscheen. Jakobus kwam toen tot het geloof in Jezus.

In het apocriefe Evangelie van Thomas, logion 12 wordt vermeld dat Jezus zijn broer Jakobus aanwees als zijn opvolger.

Door de joods-christelijke schrijver Hegesippus werd hij in diens Gedenkwaardigheden (alleen via enkele fragmenten aan ons bekend) omschreven als de perfecte asceet en als een vroom, liefdadig man. Dit ondersteunt de gangbare mening onder theologen dat Jakobus de auteur van de brief van Jakobus is.

Dood van Jakobus door een klap met een voldershamer.

Jakobus stierf volgens Flavius Josephus in het jaar 62 door steniging op instigatie van de hogepriester Ananus.[7][8] Volgens andere versies overleed hij door een klap met een hamer van een volder.

Doorwerking

De Rooms-Katholieke Kerk vereert Jakobus als heilige. Zijn naamdag is op 3 mei. De Orthodoxe Kerk viert zijn feestdag op 9 oktober en op 30 juni met de andere twaalf apostelen.

In de christelijke iconografie is het attribuut van Jakobus de Mindere een hoedenmakersboog.[9]

Jakobus is de patroonheilige van de volders, en zijn attribuut is ook wel een voldershamer.

Zie ook
Zie de categorie James the Just van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.