Hr.Ms. O 23 (1940)
De Hr.Ms. O 23 was een Nederlandse onderzeeboot van de O 21-klasse. De bouw van de O 21 klasse schepen vond plaats aan de vooravond van de Duitse inval in Nederland in 1940. De O 23 stond gepland als K XXIII. Ze was bestemd als onderzeeboot voor Nederlands-Indië, de K staat namelijk voor "koloniën", maar al tijdens de bouw, door de Rotterdamse scheepswerf RDM, werd de naam gewijzigd naar O 23[1].
 Vlag Vlag | ||||
De 0 23 in 1946 terug in Nederland | ||||
| Geschiedenis | ||||
| Kiellegging | 12 oktober 1937 | |||
| Tewaterlating | 5 december 1939 | |||
| In dienst gesteld | 13 mei 1940 | |||
| Uit dienst gesteld | 1 december 1948 | |||
| Algemene kenmerken | ||||
| Waterverplaatsing | 962 ton (boven water) / 1950 ton (onder water) | |||
| Afmetingen | 77,7 x 6,5 meter | |||
| Bemanning | 39 | |||
| Techniek en uitrusting | ||||
| Machinevermogen | 2 x 2.500 pk (dieselmotor) / 2 x 500 pk (elektromotor) | |||
| Snelheid | 19 knopen (boven water) 9 knopen (onder water) | |||
| Bewapening | 8 x 21 inch torpedobuizen | |||
| ||||
Meidagen 1940
De O 23 en O 24 werden na de Duitse inval meteen naar de Lekhaven gebracht en aan de Koninklijke Marine overgedragen. De twee onderzeeboten waren nog niet klaar, er waren enkele proefvaarten mee gemaakt, maar zij waren nog nooit onder water geweest. In Den Haag wist men dat de Nieuwe Waterweg reeds met mijnen bezaaid was en dus leek het onmogelijk om te ontsnappen. Bevelhebber G Koudijs besloot in de nacht van 13 op 14 mei toch een poging te wagen. Er waren geen torpedo's of andere wapens aan boord. Hij slaagde erin Portsmouth te bereiken en werd onderscheiden met de Bronzen Leeuw.
Van 1 juni - 28 september 1940 en van 20 november 1940-13 november 1941 stond de O 23 onder commando van G B M van Erkel. Op de John Thornycroft werf werd zij afgebouwd en in juli werd ze naar Dundee gevaren. De haveningang van Dundee was echter door mijnen geblokkeerd zodat de O 23 moest uitwijken naar Rosyth. Er waren nog enkele mankementen die in Schotland verholpen werden.
In augustus 1940 voerde de O 23 haar eerste patrouille op de Noordzee uit. Later was zij actief in het Verre Oosten.
Gerardus Bernardus Michael van Erkel was bevelhebber in 1940 en 1941.
Het Bronzen Kruis (BK) werd aan de volgende bemanningsleden uitgereikt:
- 16 juli 1940
- J C van Ballegooi, korporaal-torpedomaker
- J Bekker, korporaal-machinist
- A Breel, matroos
- H C van den Broek, sergeant-monteur
- M B van Buren, konstabelmaat
- A G Dissel, matroos eerste klasse
- J F Drijfhout van Hooff, luitenant-ter-zee der tweede klasse
- G B M van Erkel, luitenant-ter-zee der eerste klasse, BK met eervolle vermelding
- B C van Gent, majoor-machinist
- J de Leeuw, korporaal-machinist, op 12 februari 1942 ingetrokken wegens desertie
- C van der Mast, korporaal-machinist
- C J Merison, sergeant-machinist
- R A Meijer, korporaal-telegrafist
- A W van den Oever, korporaal-machinist
- P P van Oosterum, stoker-olieman
- W Polak, matroos der eerste klasse
- N J Rave(n)sloot, sergeant-torpedomaker
- E Reyers, koksmaat
- P Riebel, stoker-olieman
- W Steenbergen, kwartiermeester
- A de Vaal, officier Marinestoomvaartdienst der tweede klasse
- A J Verhorst, sergeant-machinist
- P H van der Werff, majoor-monteur
- D M Zand, schipper
- 21 februari 1942
- S Broekbernd, bootsman der Koninklijke Marine
- Folkert Jan de Hoop, officier, hij overleed in Bombay op 24 mei 1942 aan boord van de O 23.
- C van Leeuwen, sergeant-torpedomaker
- 23 april 1942
- J Breed, matroos der eerste klasse
- P Bussemaker, luitenant-ter-zee der tweede klasse
- J L Dencher, luitenant-ter-zee der tweede klasse
- G V D Deijl, matroos der eerste klasse
- A van Duin, matroos der eerste klasse
- C Goedhart, matroos der tweede klasse
- R W van Lynden, luitenant-ter-zee tweede klasse
- 8 juli 1943
- J C van Ballegooi, sergeant-torpedomaker
- H C van den Broek, sergeant-monteur
- W C Engelhart, korporaal-monteur der Koninklijke Marine
- A Franke, korporaal-telegrafist der Koninklijke Marine
- H Kwast, majoor-monteur
- W Polak, matroos der eerste klasse
- C M Schoenmaker, matroos der tweede klasse
- H.A. Wakker,
Korporaal-Torpedomaker
- 4 mei 1944
- J H A Andre, korporaal-machinist
- C Geerevliet, schipper
- M.J. Lof, matroos der eerste klasse
Zie ook
- Lijst van onderzeeboten bij de Koninklijke Marine
- Lijst van Nederlandse marineschepen in de Tweede Wereldoorlog
- Onderzeedienst
| Bronnen, noten en/of referenties |