Hr.Ms. Colombia (1941)

Omdat een groot deel van de Britse Eastern Fleet in het Keniaanse Kilindini lag, en er bij de Eastern Fleet een tekort was aan moederschepen werd de Colombia overgeplaatst naar Afrika. Het schip werd niet gestationeerd in Kilidini maar in het Zuid-Afrikaanse Oost-Londen. Hier ondersteunde het schip onderzeeboten die op weg waren naar Oost-Indië of naar Verenigd Koninkrijk/Verenigde Staten. Ook werden lokale oppervlakteschepen ondersteund.[2]

Op 17 september 1942 kreeg de Colombia een verzoek van een van de officieren van de Orissa. Het verzoek was om de Orissa over te nemen en onder Nederlands bevel te plaatsen. Aan boord van de Orissa was een muiterij uitgebroken nadat het bericht was binnengekomen dat Gandhi door de Britten was gevangengenomen. Een landingsdivisie bestaand uit 18 man van de Colombia en 10 man van de Nigella wisten zonder veel tegenstand het schip te heroveren.[2]

Op verzoek van Admiraal Helfrich zou de Colombia weer terugkeren naar Colombo, maar de overtocht moest ze eerst voor onderhoud naar Simonstad Zuid Afrika.[2] Op 27 februari 1943 rond 11:45 werd de Colombia op weg van Oost-Londen naar Simonstad ter hoogte van Simonstad door de Duitse onderzeeboot U 516 onder commando van Gerhard Wiebe.[2][3] getorpedeerd, waarbij acht opvarenden omkwamen. Bij het zinken moet één matroos bij naam worden genoemd, de Kaap Verdiaanse Matroos der 2e klasse Manuel Avelino, die bij de verlaatrol zijn plaats had ingenomen in reddingsboot no.2. Hij verliet deze echter weer op een kritiek moment op eigen initiatief om zorg te dragen dat deze behouden te water kwam, vervolgens nadat zijn sloepcommandant hem toeriep in de sloep te komen antwoordde hij: "Gaat U maar vast,ik kom er nog wel af". Hierna heeft hij nog geholpen bij het te water laten van drie andere reddingsboten, voordat hij bij het zinken van het schip uit het water kon worden gered. Manuel Avelino, Portugees staatsburger, heeft voor deze moedige daad het Kruis van Verdienste gekregen op 3 mei 1943.

De officiële lezing van de Koninklijke Marine is als volgt; OZD 17 27-02-1943 Hr.Ms. Colombia Op weg naar Colombo werd het onderzeebootmoederschip Hr.Ms. Colombia op 27 februari 1943 door de Duitse onderzeeboot U 516 in de Indische Oceaan nabij East London, Zuid- Afrika, getorpedeerd. Het schip had slechts weinig waterdichte compartimenten en zonk snel. Acht bemanningsleden kwamen bij deze ramp om het leven. Ter herinnering aan de personeelsleden van de KNSM die tijdens de Tweede Wereldoorlog hun leven verloren, is op de eerste verdieping van het Scheepvaarthuis te Amsterdam een gedenkteken geplaatst. De naam van de aan boord van de Colombia geplaatste gemilitariseerde matroos A.G. Arents is daarop terug te vinden.

• Onderzeedienst
• Lijst van Nederlandse marineschepen in de Tweede Wereldoorlog
• Lijst van rampen buiten Nederland met Nederlandse dodelijke slachtoffers