Hexafluorfosforzuur

Hexafluorfosforzuur is een anorganisch zuur met als brutoformule HPF6. Het is een corrosief en toxisch sterk brønstedzuur.

Hexafluorfosforzuur
Algemeen
Molecuulformule
     (uitleg)
HPF6
IUPAC-naamhexafluorfosforzuur
Molmassa145,97 g/mol
CAS-nummer16940-81-1
EG-nummer241-006-5
PubChem16211447
Beschrijvingkleurloze vloeistof
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnenH300 - H310 - H314 - H331
EUH-zinnengeen
P-zinnenP261 - P264 - P280 - P301+P310 - P302+P350 - P305+P351+P338
VN-nummer1782
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvloeibaar
Dichtheid(65% oplossing) 1,81 g/cm³
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Hexafluorfosforzuur wordt onder meer gevormd door de reactie van waterstoffluoride met fosforzuur:[1]

Een alternatieve methode is de reactie van waterstoffluoride met fosforpentafluoride:[2][3]

Eigenschappen

Bij gewone omgevingstemperatuur is het instabiel en ontleedt snel in fosforpentafluoride en waterstoffluoride. Het is enkel stabiel als het is opgelost in water of andere polaire stoffen. In water is het vrijwel volledig gedissocieerd in protonen (H+) en hexafluorfosfaat-anionen (PF6). Commercieel hexafluorfosforzuur is een oplossing van ongeveer 65% en bevat ook nog waterstoffluoride, difluorfosforzuur, monofluorfosforzuur en fosforzuur die met elkaar in evenwicht zijn.

Uit een geconcentreerde oplossing van hexafluorfosforzuur kristalliseert bij 31,5 °C het zogenaamde kristallijn hexafluorfosforzuur, dat een hexahydraat is. Hierin bevinden de PF6-anionen zich in afgeknotte-octaëdervormige kooien, gevormd door watermoleculen en protonen. Uit NMR-studies blijkt dat het kristalrooster ook een significante hoeveelheid waterstoffluoride bevat.[4]

Toepassingen

Hexafluorfosforzuur is een katalysator voor een aantal chemische reacties: het is bijvoorbeeld een initiator van de polymerisatie van tetrahydrofuraan en andere epoxiden.

Het wordt gebruikt als reagens voor de vorming van hexafluorfosfaten of bij fluoreringen, zoals de omzetting van 2-broomaniline in 2-broomfluorbenzeen in een gewijzigde Schiemann-reactie.

Hexafluorfosforzuur wordt gebruikt bij het reinigen of polijsten van metaaloppervlakken; een verdunde oplossing van hexafluorfosforzuur kan bijvoorbeeld gebruikt worden om het oppervlak van aluminium te etsen vóór het anodiseren.[5]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.