Helmuth Johannes Ludwig von Moltke

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog had hij de leiding van de Duitse operaties en droeg hij de verantwoordelijkheid voor het offensief tegen Frankrijk. Dit werd gepland en uitgevoerd volgens het Schlieffenplan van zijn voorganger, dat door Moltke overigens aanzienlijk gewijzigd was. Frankrijk had in zes weken uitgeschakeld moeten worden, maar dit mislukte doordat de Duitse troepen begin september 1914 een nederlaag leden in de Slag bij de Marne. Deze werd geweten aan Von Moltkes onduidelijke bevelvoering en aan het feit dat hij van het oorspronkelijke plan was afgeweken. Overigens was deze slag, althans volgens sommige historici, toch onbeslist maar trok Von Moltke zijn troepen terug op een cruciaal moment tot achter de Aisne, een volgens hem, beter verdedigbare positie waar de Duitsers zich ingroeven. Dit was een eerste opbouw voor de daarop volgende loopgravenoorlog. Op 14 september 1914 nam Von Moltke ontslag. Hij werd toen plaatsvervangend chef van de staf in Berlijn, en werd als chef van de Duitse Generale Staf opgevolgd door Erich von Falkenhayn.

uit het dagboek van Edward Sneyers, hoofdonderwijzer aan de Gemeentelijke Jongensschool te Oosterloo. 'OOsterloo in den oorlog 1914-1918'

"Met ware razernij bestormen de Duitschers de forten van Waehlem, Katelijne Waver en Lier. Zij laten er duizenden doo- den. – O, wat is de oorlog wreed! Zooveel levensvolle, krachtige mannen; hier moeten sterven, ver van geliefde ouders, vrouwen en kinderen; en zulks omwille van een krankzinnigen Keizer die ZIJN oorlog wilde, met een Molkte als oppergeneraal."

Von Moltke overleed twee jaar later op 68-jarige leeftijd aan een beroerte, na het in de Rijksdag uitspreken van een herdenkingsrede voor de overleden maarschalk Colmar von der Goltz[3] en liet een pamflet na, Die "Schuld" am Kriege, dat zijn weduwe in 1919 wilde publiceren. Ze werd daarvan afgebracht en publiceerde Erinnerungen, Briefe, Dokumente, een verzameling brieven en documenten. Het originele pamflet is verloren gegaan.