Hans van Manen

Hans Artur Gerhard van Manen (Nieuwer-Amstel, 11 juli 1932) is een Nederlands balletdanser, choreograaf en fotograaf.

Hans van Manen
Hans van Manen (1986)
Achtergrondinformatie
Volledige naamHans Artur Gerhard van Manen
GeborenNieuwer-Amstel, 11 juli 1932
Geboorteland Nederland
Beroep(en)balletdanser, choreograaf
Portaal    Kunst & Cultuur

Van Manen is een zoon van een Duitse dienstbode, die in De Surmontstraat in Amstelveen woonde. Van een kleine jongen die bij zijn moeder tussen de schuifdeuren op zondagmiddag danste op de muziek van het Concertgebouworkest groeide hij uit tot een van meest vooraanstaande Nederlandse choreografen. Hij studeerde bij onder anderen Sonia Gaskell, Françoise Adret en Nora Kiss.

Helderheid en eenvoud

Hans van Manen schreef veel balletten. Hij werkte voor Het Nationale Ballet van 1973 tot 1985. Door de stijl van zijn choreografieën, die zich kenmerkt door een heldere structuur en een bedrieglijke eenvoud, verwierf hij zich de bijnaam de Mondriaan van de dans. Een grote bijdrage aan deze stijl leverde Van Manens kostuum-, decor- en lichtontwerper Keso Dekker, met zijn geraffineerde ontwerpen van, eveneens, bedrieglijke eenvoud.

In de meer dan 120 balletten die Van Manen tot op heden bedacht, combineerde hij moderne met klassieke dans en was hij niet bang de dansers onverwachte theatrale zetten te laten ondernemen, zoals lopen, rennen en het roken van een sigaret. De verbinding van humor en muzikaliteit is een rode draad die door veel van zijn balletten loopt.

Vooral door het Nederlands Dans Theater en Het Nationale Ballet werden (en worden nog steeds) veel van zijn choreografieën op de planken gebracht. In juli 2007 vierde hij zijn 75ste verjaardag en gaf hij te kennen bepaald nog geen plannen te hebben om te stoppen met het bedenken van choreografieën.

Hans van Manen is sinds 2014 lid van de Akademie van Kunsten.

Eerbetoon
  • 1957 – Staatsprijs voor Choreografie voor zijn debuut 'Feestgericht'
  • 1991 – Sonia Gaskell-prijs en de Choreografieprijs van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties voor 'Two'
  • In 1992 werd hij benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau.
  • In 2000 kreeg Van Manen de Erasmusprijs als representant van de Nederlandse dans in het algemeen. In de motivatie waren er lovende woorden voor Van Manens creativiteit en het internationale karakter van zijn carrière. “In de jaren zeventig en tachtig ontwikkelt hij zich als een ambassadeur van de Nederlandse dans: zijn creaties en zijn rol in de internationale betrekkingen op kunstgebied hebben intussen hun exportwaarde ruim bewezen. In de afgelopen kwart eeuw blijft de laureaat voortdurend zijn publiek verrassen. Hoewel zijn methoden veranderden, bleef zijn centrale axioma ongewijzigd: 'dans hoeft niet te verwijzen, het gaat om de beweging zelf die de betekenis draagt en overdraagt.'” (Erasmusprijs 2000).
  • 2004 – Musikpreis der Stadt Duisburg en de Deutsche Tanzpreis.
  • 2005 – Benois de la Danse Life Time Achievement Award. In 2013 Benois de la Danse voor 'Variations for Two Couples'.
  • In september 2007 organiseerde Het Nationale Ballet een groot festival ter ere van zijn verjaardag en werden vijfentwintig van zijn 120 choreografieën opnieuw uitgevoerd. Bij de opening van dit festival werden Van Manen de versierselen van Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw omgehangen en opgespeld.
  • In 2013 ontving hij de Gouden Eeuw Award.
  • In 2015 ontving hij de Russische Golden mask award.
  • In 2016 ontving hij een internationale dansprijs in het Franse Cannes. Het betrof de Grand Prix à la Carrière voor zijn omvangrijke en gevarieerde oeuvre en zijn verregaande invloed op het moderne ballet in Europa. In dat zelfde jaar weigerde hij de Turkse dansprijs, Choreograaf van de eeuw van de Turkse staatsopera vanwege de schendingen van de mensenrechten in Turkije. Al eerder weigerde hij om politieke redenen Oostenrijkse, Griekse en Portugese staatsprijzen.[1]
  • In 2017 werd hij opgenomen in de Franse Ordre des Arts et des Lettres en ontving hij de VSCD Oeuvreprijs[2].
  • In 2018 ontving hij de Eremedaille voor Kunst en Wetenschap van de Huisorde van Oranje.[3]

Choreografieën

Literatuur
  • Keso Dekker, Hans van Manen en Modern Ballet in Nederland (Bakker, 1981). ISBN 978-9060-19-77-14
  • Eva van Schaik, Hans van Manen, leven & werken (Arena, 1997) ISBN 90-6974-261-6
  • Eddie Vetter e.a., Hans van Manen : meer dan een halve eeuw dans (De Arbeiderspers, 2007) ISBN 978-90-295-6538-7

Zie ook


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.