Handelingen van Paulus

De H. Thekla, fresco in de Verlosserskathedraal van Tsjernihiv

Opvallend is de grote rol die in het eerste deel is toebedeeld aan de maagd Thekla afkomstig uit Ikonium. Dit deel van de Handelingen van Paulus (cap. 3), staat daarom bekend onder de naam Handelingen van Paulus en Thekla. Zij was uitgehuwelijkt aan een zeker Tamyris, maar wilde in het geheel niet trouwen. Zij bekeerde zich tot het christendom en wist op miraculeuze wijze Ikonium te verlaten en voegde zich in Myra bij Paulus. Deze laatste, diep onder de indruk van de jonge vrouw, gaf haar de volmacht om het Woord van God te onderwijzen (3,41). Na het overlijden van Tamyris ging zij naar Ikonium terug om het Woord te verkondigen en ging later naar Seleucië waar ze "nadat ze velen had verlicht door het woord van God, ontsliep (...) in een goede slaap." (3,43)[5] Het verhaal omtrent Thekla zou kunnen betekenen dat de rol van vrouwen in het christendom aanvankelijk vrij groot was.[6][7]

In het gedeelte dat bekend staat als de Handelingen van Paulus en Thekla, wordt de oudste omschrijving van het uiterlijk van Paulus gegeven: "een man van kleine gestalte, kaalhoofdig en met kromme benen, krachtig gebouwd, met aaneengegroeide wenkbrauwen en een enigszins geprononceerde neus, een innemende verschijning."[8] Hoeveel waarde aan deze omschrijving van het uiterlijk van Paulus moet worden hechten is moeilijk in te schatten. Enerzijds kan men stellen dat de schrijver geen poging heeft gedaan om Paulus wat flatteuzer te omschrijven, hetgeen zou kunnen betekenen dat de apostel er werkelijk zo heeft uitgezien. Men kan zich voorstellen dat men een religieuze held fysiek aantrekkelijke kenmerken wil toedichten. Anderzijds kan de schrijver Paulus bewust hebben voorgesteld als een kalende en kleine gestalte om daarmee aan te geven dat het gaat om de boodschap en het charisma (hij was desondanks immers een "innemende verschijning") van de apostel en niet om zijn uiterlijk. (Vgl. de vroeg-christelijke opvatting over het uiterlijk van Jezus Christus op basis van Jes. 53,2 nbg "hij had gestalte noch luister, dat wij hem zouden hebben aangezien, noch gedaante, dat wij hem zouden hebben begeerd")