Gdynia
Gdynia (
Stad in Polen | |||
| |||
Situering | |||
Woiwodschap | Pommeren | ||
District | stadsdistrict | ||
Coördinaten | 54° 31′ NB, 18° 32′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 135,49 km² | ||
Inwoners (2016) | 247.329 (1870 inw./km²) | ||
Overig | |||
Identificatiecode | 22620 | ||
Website | gdynia.pl | ||
Foto's | |||
Uitzicht op de stad | |||
|
Geschiedenis
De eerste vermelding van het dorp Gdynia dateert uit de 13e eeuw. De plaats behoorde oorspronkelijk tot Polen, maar kwam bij de Eerste Poolse Deling (1772) bij Pruisen. Het Verdrag van Versailles (1919) kende Gdingen weer aan Polen toe.
Pas in deze periode werd de plaats van belang. Op de plaats waar eeuwenlang een vissersplaatsje lag, werd vanaf de jaren 1920 een grote zeehaven gebouwd: het heropgerichte Polen had door middel van de Poolse Corridor toegang tot zee verworven, maar miste een haven voor marine en koopvaardij. Het eerste zeeschip liep in 1923 in Gdynia binnen en tussen 1926 en 1938 groeide het inwonertal van 1000 naar 100.000.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog doopten de Duitse bezetters Gdynia, dat in het Duits van oudsher Gdingen heette, om tot Gotenhafen.
Verkeer en vervoer
Gdynia heeft een trolleybusbedrijf, zie Trolleybus van Gdynia. De zeehaven heeft diverse verbindingen met onder andere Zweden.
Bezienswaardigheden
Oude monumenten zijn er in Gdynia nauwelijks. Moderne bezienswaardigheden zijn het zeeaquarium en de haven met twee voor het publiek toegankelijke schepen: de torpedobootjager Blyskawica en de windjammer Dar Pomorza. De Blyskawica behoorde tot de Poolse marine tussen de twee wereldoorlogen. In 1939 zijn het schip en zijn bemanning naar Engeland uitgeweken. Het is het enige schip van de vooroorlogse Poolse marine dat de oorlog heeft overleefd.
Sport
Arka Gdynia is de professionele voetbalclub van Gdynia en speelt vaak op het hoogste niveau, de Ekstraklasa en won twee keer de Poolse beker. De club speelt haar wedstrijden in het Stadion GOSiR.
Stedenband
Seattle (Verenigde Staten)
Geboren in Gdynia
- Michael Pilarczyk (1969), Nederlands diskjockey, presentator
- Michael Klim (1977), Pools-Australisch zwemmer en olympisch kampioen
- Anna Przybylska (1978-2014), model
- Monika Pyrek (1980), polsstokhoogspringster
- Anna Rogowska (1981), polsstokhoogspringster
- Adam Darski (1977) zanger en leadgitarist van Behemoth
- Joanna Mitrosz (1988), ritmisch gymnaste
Trivia
In de jaren dertig van de 20e eeuw stond Gdynia als vissersplaats in het teken van de vleetvisserij op haring. De Poolse overheid had in de loop van de jaren twintig contact gezocht met Nederlandse rederijen die op de Noordzee een dergelijke vorm van haringvisserij beoefenden. Voorafgegaan door een Vlaardingse rederij kreeg uiteindelijk een Scheveningse onderneming de mogelijkheid om de Poolse vissers de vleetvisserij op haring bij te brengen, en het bedrijfsleven om de verdere verwerking van de aangevoerde pekelharing — alsmede de (groot)handel daarin — te leren. Het Pools-Scheveningse bedrijf waarin alles werd samengebracht kreeg de Poolse naam MEWA wat 'meeuw' betekent.De inval in Polen door de Duitsers met als gevolg daarvan het begin van de Tweede Wereldoorlog maakte hieraan abrupt een einde. Deze bijna tienjarige periode en het genoemde gebeuren bleven lang betrekkelijk onbekend. De geschiedenis van de onderneming werd door de historisch publicist en auteur Piet Spaans nauwgezet onderzocht en beschreven.
De stad Gdynia wordt ook vermeld in het boek Tsjip/De leeuwentemmer van Willem Elsschot. In dat boek gaan Adèle de Ridder (de dochter van Elsschot), Bennek Maniewski en hun zoontje wonen in Polen, ver van het ouderlijk huis van Adèle. Dat zal tot complicaties leiden.
Literatuur
Piet Spaans - Bouweteelt (2007)
Woiwodschap Pommeren | |
---|---|
Stadsdistricten:
Gdańsk · Gdynia · Słupsk · Sopot |
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Gdynia op Wikimedia Commons. |