Gibson Les Paul
De Gibson Les Paul is een van de bekendste solid-body-gitaarmodellen van de Amerikaanse fabrikant Gibson. De productie begon vroeg in de jaren 50 in de Gibson-fabriek in Kalamazoo. Tot op de dag van vandaag is de gitaar nog steeds zeer geliefd bij gitaristen over de hele wereld. De gitaar werd onder anderen gebruikt door Mark Knopfler (Dire Straits), Duane Allman, Peter Green, Jeff Beck, Jimmy Page (Led Zeppelin), Slash (Guns N' Roses), Jan Akkerman, Joe Perry (Aerosmith), Eric Clapton, Zakk Wylde, Lenny Kravitz, Billy Gibbons (ZZ-Top) en Keith Richards (The Rolling Stones).
Gibson Les Paul
| ||||
| Gitaar | ||||
 | ||||
| Fabrikant | Gibson | |||
| Periode | 1952-1960, 1968-... | |||
| Constructie | ||||
| Bodytype | massief | |||
| Halsverbinding | gelijmd | |||
| Houtsoorten | ||||
| Body | mahonie, esdoorn | |||
| Hals | mahonie | |||
| Toets | palissander | |||
| Overig | ||||
| Brug | Tune-o-Matic | |||
| Pickup(s) | 2 humbuckers | |||
| Kleuren | veel mogelijkheden, naturelkleuren worden zeer veel gebruikt. | |||
| ||||
Ontstaan
De Gibson Les Paul ontstond als reactie op het succes van de Fender Telecaster. Gitarist Les Paul werd door de directeur van Gibson, Ted McCarty, binnengehaald als consultant. Les Paul gebruikte een massieve klankkast met een mahoniehouten hals voor zijn gitaren. Dit maakte de gitaar weliswaar zwaarder en minder comfortabel om te dragen maar je kreeg een warme, volle klank, die toelaat om bijna elk genre te spelen; van jazz tot heavy metal.
Les Paul ontdekte dit toen hij een oplossing zocht voor het bekende probleem met hollow-body gitaren: feedback (het rondzingen van geluid doordat de gitaar het geluid uit de versterker opnieuw opvangt). Les Paul nam een Epiphone-gitaar met een holle klankkast en zaagde die in de lengte doormidden. Tussen de twee delen monteerde hij een massief stuk hout ("The Log") waarin hij zijn elementen plaatste. De feedback was drastisch verminderd en de sustain verhoogd, een eerste stap vooruit. Later verving hij ook de twee holle gedeelten door een volledig massieve klankkast.
Uitvoeringen
Van de Gibson Les Paul bestaan diverse uitvoeringen, waaronder:
- Les Paul Goldtop de eerste Les Paul-uitvoering, met P-90-enkelspoels elementen.
- Les Paul Standard
- Les Paul Custom luxe uitvoering met sierrand (binding) op zowel voor- als achterzijde van de body, een luxe kop met het bekende 'diamant' logo en kapjes over de elementen. De bekendste uitvoering is die met een ondoorzichtige, zwarte laklaag en goudkleurige hardware.
- Les Paul Deluxe maakt gebruik van de body en hals van onvoltooide, overgebleven, uit productie genomen Les Paul Goldtops die nog in de oude voorraad van de Gibson fabrieken lagen, maar in plaats van P90 "soapbar" elementen werden er mini-humbuckers met dezelfde afmetingen op geplaatst. Gevolg hiervan is een helderder geluid dan de Les Paul Standard maar warmer en steviger dan de Les Paul Goldtop.
- Les Paul Studio, een sober uitgevoerde versie bedoeld voor opnames.
- Les Paul Classic
- Les Paul Junior
- Les Paul faded double cutaway
- Les Paul goddess
- Les Paul GT, een goudkleurige Les Paul met P-90 elementen.
- Les Paul Supreme, een luxe versie.
- Les Paul Axcess, een versie met een dunnere body en afgeschuinde achterzijde, waardoor de gitaar lichter en comfortabeler aanvoelt.
- Les Paul Tribute
Gibson brengt geregeld een Les Paul op de markt in beperkte oplage (limited edition) als collectors item.
Opvallende uitvoeringen
De HD.6X-Pro Digital Les Paul bevat een hexafonisch element. Hierbij wordt het geluid van elke snaar afzonderlijk opgenomen, waardoor het geluid digitaal te verwerken is en kan worden omgezet in andere (gitaar)geluiden via "Guitar modelling technology" of omgezet in een MIDI-signaal en door synthesizers en samplers kan worden weergegeven.
Ook is er de variant The Robot Les Paul Studio waarbij in de stemmechanieken kleine servomotors zijn geplaatst die door een stem apparaat worden aangestuurd. Met een druk op de knop en een haal langs de snaren wordt de gitaar automatisch gestemd.
Imitatie
Veel budgetmerken hebben vanwege het succes van de Les Paul een namaak op de modellenlijst staan. Enkele voorbeelden hiervan zijn Vintage, Tanglewood, Tokai, Spear, Richwood. Al vroeg in de jaren 70 werden Les Pauls veelvuldig (en vaak niet onverdienstelijk) gekopieerd door Aziatische fabrikanten waaronder Tokai en Ibanez.
Rechtszaken
In 1976 spande Gibson een rechtszaak aan tegen een heel leger Japanse fabrikanten (ook wel copycats genoemd) waarbij geëist werd dat de vorm van de kop - de 'open boek' vorm - niet langer gekopieerd mocht worden. Die zaak werd gewonnen door Gibson en derhalve spreekt men bij Japanse kopieën van pre- en post lawsuit gitaren.
Een ESP Eclipse is een imitatie van een Gibson Les Paul. Nadat er een rechtszaak tegen Gibson werd verloren moest ESP de Eclipse aanpassen. De huidige Eclipse II heeft zodoende maar 3 draaiknoppen in plaats van 4.
De Paul Reed Smith (PRS) Single Cut is geen exacte kopie van de Les Paul. Gibson ging echter toch een rechtszaak aan omdat zij meenden dat een single cut model direct van hun Les Paul was afgeleid en dat zij daarop de rechten bezaten. De rechter oordeelde echter in het voordeel van PRS.[1]
Epiphone
De enige fabrikant die de naam Les Paul mag voeren op zijn kopieën is Epiphone, dat eigendom is van Gibson, wel dienen ze een andere headstock te gebruiken. Zo maakt Epiphone bijvoorbeeld de Epiphone Les Paul Custom.
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Gibson Les Paul van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |