Gelderse Plooierijen
Gelderse Plooierijen of kortweg plooierijen is de naam waaronder de machtsstrijd tussen de zittende regenten en de overige burgerij begin 18de eeuw in het gewest Gelre bekend is geworden. Nadat de burgerij en de colleges van gemeenslieden onder Willem III van Oranje van de macht waren uitgesloten, probeerden ze nu meer politieke invloed te krijgen. Dit leidde in de periode 1702–1708 niet alleen tot grote ongeregeldheden in de steden Arnhem, Nijmegen en Zutphen, maar ook in kleinere steden.
Gelderse Plooierijen
| ||||
 | ||||
Aanval op het stadhuis in Nijmegen op 7 augustus 1705. De orangistische Oude Plooi verliest een gevecht tegen de staatsgezinde Nieuwe Plooi. | ||||
| Datum | 1702 – 1708 | |||
| Locatie | Gelre | |||
| Resultaat | Overwinning van de Nieuwe Plooi | |||
| Casus belli | Overlijden van stadhouder Willem III | |||
| Strijdende partijen | ||||
| ||||
De plooierijen beperkten zich in 1703 niet alleen tot Gelre, ook Utrecht en Overijssel werden getroffen door deze oproeren (echter niet zo hevig als in Gelre). In Utrecht waren vooral onlusten in Rhenen en Amersfoort, in Overijssel in Deventer, Rijssen, Vollenhove en Steenwijk.
De auteur Lucas Hüsgen schreef over deze machtsstrijd de roman Plooierijen van geschik (2007, Querido).