Gareel

Een gareel is een halsstuk van een trekdier, zoals een paard. Meestal wordt een gareel uitgevoerd in leer. Een gareel dat ook met hout is gemaakt noemt men ook wel een haam.

Noorse garelen
Dubbelspan in Praag

Paardentuig voor aangespannen rijden

Een paardentuig voor rijden met paard en wagen kan onder andere bestaan uit:

  • gareel of haam, of
  • borsttuig, hiermee trekt het paard de kar of de wagen. Het borstblad is door middel van strengen verbonden aan de evenaar.
  • hoofdstel, bestaande uit bit, neusriem, bakstuk, keelriem, frontriem, lepel, oogkleppen en windveren.
  • leidsels, dit zijn eigenlijk heel lange teugels
  • schoftstuk, hieraan zijn bevestigd de binnensingel en de buitensingel. Hieraan zitten ook de lichtogen (hier hangt de lamoen in) verder zit hieraan vast ook de staartriem die voorkomt dat het tuig naar voren schuift.
  • strengen, de lange riemen van het paard naar de wagen, soms ook als touw of ketting.
  • broek een tuigdeel rond de billen van het paard. Deze 'broekriem' heeft als functie te voorkomen dat de kar of de wagen tegen het paard aan rijdt bij afdalingen, mindering van vaart en halthouden.

Wagenonderdelen

Verdere onderdelen van de kar, wagen of koets voor het mennen zijn onder andere:

De evenaar
dit is een knuppel van ongeveer zestig centimeter lengte, die in het midden beweeglijk is verbonden aan de koets en waar links en rechts de strengen aan vast gemaakt worden, deze evenaar gaat mee met de bewegingen van de schouders van het paard en met de wagen, zodat deze in de bochten altijd evenredig wordt getrokken.
Het lamoen
Het lamoen (of: inspan) bestaat uit de twee licht gebogen balken van ruim twee meter lengte waar het paard tussen loopt. De lamoen zorgt er bij tweewielers voor dat de bodem van de kar horizontaal gehouden wordt. Ook zorgt de lamoen ervoor dat het paard beperkt is in het uitbreken en steeds netjes recht voor de kar loopt (ofwel haaks op de voorste as van de wagen). Met de twee haken die net achter het midden aan de lamoen zitten, samen met de broek die aan deze haken wordt vastgemaakt, kan voorkomen worden dat de kar of wagen tegen de achterkant van het paard rijdt.

Figuurlijk

Figuurlijk betekent in het gareel (lopen): braaf zijn en netjes meedoen.

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.