FrieslandCampina

Campina en Friesland Foods, destijds de twee grootste zuivelcoöperaties van Nederland, kondigden op 19 december 2007 aan te willen fuseren. In april 2008 bereikten beide ondernemingen overeenstemming over een fusieovereenkomst, dit gebeurde na goedkeuring van de ledenraad. De Europese Commissie stemde op 17 december 2008 in met de fusie,[3] met als voorwaarde dat de nieuwe onderneming enkele activiteiten zou afstoten. Het ging daarbij om twee merken voor houdbare zuiveldranken (Yogho! Yogho! en Choco Choco) en twee fabrieken, namelijk in Nijkerk (dagverse zuivel) en Bleskensgraaf (kaas). Zonder deze verkopen zouden de twee bedrijven circa 70-80% van de inkoop van rauwe melk beheersen; een dominante positie in Nederland die de concurrentie niet ten goede zou komen. Nog dezelfde dag keurden veehouders de fusie definitief goed.

Ten tijde van de aankondiging van de fusie was FrieslandCampina op papier de grootste zuivelcoöperatie ter wereld en nummer 3 als zuivelonderneming.[4] De zuivelgigant telde toen ongeveer 22.000 medewerkers, 17.000 aangesloten boeren, een omzet van € 8,3 miljard en 8,7 miljoen ton verwerkte melk.

De Zuivelcoöperatie FrieslandCampina UA telt ruim 20.000 leden; dit zijn melkveehouders in Nederland, Duitsland en België. Er is een ledenraad die uit 210 leden bestaat. Deze ledenraad kiest de negen bestuursleden van de coöperatie, die ook deel uitmaken van de raad van commissarissen van de onderneming. De Zuivelcoöperatie houdt alle aandelen in Koninklijke FrieslandCampina nv. Deze laatste is weer de enige aandeelhouder van FrieslandCampina Nederland Holding bv, waaronder de vennootschappen vallen waarin de melkverwerkende activiteiten in Nederland zijn ondergebracht.[5]

FrieslandCampina tankauto bij de DOMO-fabriek in Bedum

Het productassortiment van FrieslandCampina bestaat uit melk, baby- en kindervoeding, zuiveldranken, yoghurts, desserts, kaas, boter, room, melkpoeder en ingrediënten uit zuivel. De vruchtensappen en vruchtendranken, georganiseerd onder de bedrijfsnaam Riedel, werden in 2017 verkocht.[6] De activiteiten zijn verdeeld over vier divisies:[5]

FrieslandCampina Consumer Dairy

• De business group Consumer Dairy voorziet consumenten van een scala aan zuivelproducten met nutriënten van melk.

FrieslandCampina Specialised Nutrition

• De business group Specialised Nutrition biedt zuivel met een hoge voedingswaarde voor specifieke groepen consumenten.

FrieslandCampina Dairy Essentials

• Deze business group produceert en verkoopt kaas, boter en melkpoeder.

FrieslandCampina Ingredients

• Produceert ingrediënten, gehaald uit zuivel, voor de voedingsmiddelen- en diervoederindustrie en de farmaceutische industrie. De belangrijkste merken zijn DMV en DOMO.

Het is een zeer internationaal actieve onderneming. Van de totale omzet werd in 2018 meer dan 75% buiten Nederland gerealiseerd. Duitsland is de tweede thuismarkt. In Europa, exclusief Nederland, werd een derde van de omzet behaald en Azië heeft eenzelfde aandeel.[1] Het bedrijf telde in 2018 bijna 24.000 werknemers en verwerkte ruim 11 miljard kilogram melk. In 2009 werd in de hele Europese Unie 133,7 miljard kilogram verwerkt,[5] hetgeen aangeeft dat de onderneming een grote partij is in de melkmarkt.

Enkele merknamen van het bedrijf zijn Friesche Vlag, Vivit, Valess, Optimel, Milner.[7]

In december 2016 nam het een 51% aandelenbelang in Engro Foods in Pakistan, het tweede zuivelbedrijf in het land. FrieslandCampina betaalde hiervoor 436 miljoen euro en versterkte hiermee zijn positie in Centraal-Azië. Andere aandeelhouders in Engro Foods zijn Engro Corporation Ltd. en 9% van de aandelen staan genoteerd op de Pakistan Stock Exchange. Anno begin 2019 worden de prestaties van deze vestiging als "kwakkelend" bestempeld.[7]

FrieslandCampina betaalt aan de leveranciers van de melk een zogenaamde garantieprijs en de leden krijgen daarbovenop een prestatietoeslag. De garantieprijs is een gemiddelde melkprijs die in omliggende landen aan de boeren werd betaald. De hoogte van de prestatietoeslag is afhankelijk van de financiële resultaten van de onderneming. Van de winst wordt een aantal specifieke vergoedingen afgetrokken en van het restant wordt 25% aan de leden uitbetaald als prestatietoeslag. Leden-melkveehouders die hun melkkoeien ten minste 120 dagen per jaar en minimaal 6 uur per dag in de wei laten grazen ontvangen een premie. In 2012 was deze premie € 0,50 per 100 kg melk.

Vanaf begin 2015 staat de melkprijs fors onder druk. Per 1 april 2015 is het melkquotum afgeschaft en daardoor is de melkaanvoer gestegen.[11] De zuivelexport naar Rusland is vrijwel compleet stilgevallen. De zuivelexport naar China steeg, maar per saldo daalde de totale exportwaarde van zuivel in de eerste vijf maanden van 2015 met ruim 10% ten opzichte van diezelfde periode in 2014.[11] Over heel 2015 kreeg het bedrijf ruim 10% meer melk aangeleverd door de leden. In 2018 was sprake van een kentering in de melkproductie. Het aantal melkkoeien daalde door een minder hoog fosfaatplafond en de melkproductie per koe daalde door de zeer droge zomer.[1]

Overzicht van de opbouw van de melkprijs betaald aan boeren sinds 2008:

In 2014 won het bedrijf de Koning Willem I-prijs.[12]

• FrieslandCampina (website)