Finse Burgeroorlog

De Finse Burgeroorlog was een burgeroorlog in Finland die duurde van 27 januari tot 15 mei 1918. De partijen waren de socialistische Finnen (de Rode Garde) en de conservatieve Finnen (de Witte Garde). De Roden kregen steun van het bolsjewistische Rusland terwijl de Witten steun kregen van het Duitse Keizerrijk en Zweedse vrijwilligers.

Finse Burgeroorlog (1918)
Rode officieren te paard
Datum27 januari15 mei 1918
LocatieFinland.
ResultaatOverwinning van de "Witten", en einde van Russische heerschappij.
Strijdende partijen
Witte Garde,
Duitse Keizerrijk
Zweedse, Estse en Poolse vrijwilligers
Rode Garde,
RSFSR
Leiders en commandanten
Carl Gustaf Mannerheim Ali Aaltonen
Troepensterkte
Tussen de 80.000 en 90.000 Finnen,
550 Zweedse vrijwilligers,
13.000 Duitsers
Tussen de 80.000 en 90.000 Finnen,
Tussen de 4.000 en 10.000 Russen
Verliezen
3.414 gesneuveld,
1.400-1.650 geëxecuteerd,
46 vermisten,
4 dood in gevangenschap,
450-500 gesneuvelde Duitsers
5.199 gesneuveld,
7.000-10.000 geëxecuteerd,
2.000 vermisten,
11.000-13.500 dood in gevangenschap,
700-900 gesneuvelde Russen,
1.500 geëxecuteerde Russen

Door de Russische Revolutie kwam het Russische Rijk ten val. Als gevolg daarvan raakte ook de Finse samenleving ontwricht. Hierdoor ontstonden in Finland twee groeperingen. Omdat het land geen officiële politie of leger meer kende, begonnen de groepen met het creëren van hun eigen veiligheidstroepen. Toen in januari 1918 de senaat van Finland de witte troepen als officiële troepen van Finland erkende, brak onrust uit. De Witten wonnen de burgeroorlog en Finland raakte uit de Russische invloedssfeer, die vervangen werd door een Duitse.

Voorgeschiedenis

In oktober 1917 hadden bolsjewieken in Petrograd de macht gegrepen (Oktoberrevolutie). Daarop volgde een stroom aan verklaringen van onafhankelijkheid van buitengebieden van het Keizerrijk Rusland, zo ook van het Grootvorstendom Finland. Helsinki werd de hoofdstad van een nieuwe republiek.

Er waren onderling echter spanningen over hoe de nieuwe staat geregeerd moest worden: Finse communisten wilden een nauwe samenwerking met het Rode Leger, terwijl liberalen juist een eigen koers wilde gaan varen. Deze twisten resulteerden uiteindelijk in een burgeroorlog.

Verloop

De langdurige spanningen tussen Witten en Roden zorgden ervoor dat de pro-Witte regering de Witte Garde mobiliseerde, trouwe troepen van Finland. De Roden reageerden hierop met het uitroepen van een eigen staat: de Finse Socialistische Arbeidersrepubliek. Weldra had de Rode Garde met Russische hulp het economisch belangrijke zuiden van Finland in handen.

De Finse communisten wisten in de loop van maart ook een deel van de Karelische Landengte te bezetten terwijl ze ook in het noorden oprukten. De Witten wisten echter met Duitse hulp de Rode opmars te stuiten en gingen met succes over tot het beleg van de stad Tampere. Een tweede veldslag bij Rautu werd ook een overwinning voor de Witten. Nadat een Duitse divisie in Helsinki was geland, capituleerden de Rode eenheden in Finland en eindigde de burgeroorlog.

Rode en Witte terreur

Beide kanten hebben hun tegenstander geterroriseerd. Het begon met de executie van 17 Witte soldaten op 31 januari. Als reactie hierop executeerden de Witten weer 90 Rode soldaten. Hier ontstond een kettingreactie die leidde tot bloedbaden en terrorisme. Beide kanten vormden ook Doodseskaders, meestal bestaand uit soldaten tussen de 15 en 20 jaar onder leiding van een volwassen en ervaren leider. In totaal werden tussen de 1.450 en 1.650 Witten vermoord door de "Rode Terreur", en tussen de 7.000 en 10.000 Roden door de "Witte Terreur".

Bronnen

Zie de categorie Civil war of Finland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.