Erebegraafplaats Hoge Berg Texel
Op de Georgische Erebegraafplaats Loladse bij de Hoge Berg tussen Den Burg en Oudeschild op het Nederlandse waddeneiland Texel, liggen sinds 1945 militairen begraven die deel uitmaakten van het 822e Georgische bataljon in de Wehrmacht. Het zijn in totaal 476 personen.
In 2005 woonden de Georgische president Saakasjvili, zijn vrouw Sandra Roelofs en de Patriarch Ilia II van de Georgisch-orthodoxe Kerk de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid op het ereveld bij.
Opstand
De militairen kwamen om nadat ze aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in opstand waren gekomen tegen de Duitsers. Het waren veelal door de Duitsers krijgsgevangen genomen Sovjet-soldaten die in dienst van de Wehrmacht waren getreden. Met hun opstand wilden ze zich rehabiliteren voor dat 'overlopen'.
Het bataljon was op 6 februari 1945 op Texel aangekomen, na eerder 17 maanden in Zandvoort gelegerd te zijn.
De opstand onder leiding van Sjalwa Loladze begon op 6 april 1945, toen duidelijk werd dat de oorlogskansen voor de Duitsers slecht waren. De Georgiërs vreesden weer overgeplaatst te worden. De Texelse bevolking steunde in groten getale de opstandelingen. Van de 800 Georgiërs zijn er ongeveer 500 gesneuveld of geëxecuteerd. Aan Duitse zijde zouden ongeveer 600 doden zijn gevallen. Bij de strijd kwamen bijna 100 Texelse burgers om. Toen de Duitsers versterking kregen vanuit Den Helder, moesten de opstandelingen zich terugtrekken naar de vuurtoren aan de noordkant van Texel. Daar moesten de strijders zich overgeven.
Het eiland werd bevrijd op 20 mei, toen twee weken na het einde van de oorlog in de rest van Nederland, Canadese militairen op Texel arriveerden. Na de bevrijding keerden 236 van de Georgiërs, die veelal waren ondergedoken bij de Texelaars, naar hun vaderland terug.
