Grondster-associatie
De grondster-associatie (Digitario-Illecebretum) is een associatie van het dwergbiezen-verbond, een plantengemeenschap van kale, vochtige en zandige bodems in de heide, vooral bestaande uit eenjarige pionierssoorten.
| Grondster-associatie | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Grondster-associatie met onder meer grondster | ||||||
| Syntaxonomische indeling | ||||||
| ||||||
| Associatie | ||||||
| Digitario-Illecebretum Diemont, Sissingh & Westhoff, 1940 |
Naamgeving, etymologie en codering
- Synoniem: Digitario-Illecebretum verticillati Diemont, Sissingh et Westhoff 1940, Digitario ischaemi-Illecebretum verticillati Diemont, Sissingh & Westhoff 1940 nom. mut. propos.
- Syntaxoncode (Nederland): 28Aa4
De naam Digitario-Illecebretum is afgeleid van de wetenschappelijke namen van twee veel voorkomende soorten binnen de associatie, het glad vingergras (Digitaria ischaemum) en de kensoort grondster (Illecebrum verticillatum).
Kenmerken
Algemeen
Deze plantengemeenschap is voornamelijk te vinden op onbegroeide, vochtige voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure tot neutrale bodems. Voorbeelden zijn vochtige, weinig belopen zandpaden, in de zomer droogvallende sloten en plassen, randen van duinplassen en vennen, zandgroeven en plagplekken in vochtige heide.
Het substraat is meestal leemarm, kalkarm grof zand, waar door opeenhoping van organisch materiaal en/of spoorvorming stagnatie van water optreedt.
Structuur
Vegetaties van de grondster-associatie worden gekenmerkt door een zeer open, laagblijvende vegetatie met volledige afwezigheid van de boom- en de struiklaag.
In de kruidlaag zijn laagblijvende, eenjarige rozetvormende planten als de grondster dominant, samen met hogere grassen als struisgras en tredplanten als gewoon varkensgras en straatgras.
De moslaag is weinig soortenrijk met het gewoon broedpeermos als meest gevonden soort.
Onderverdeling
In de grondster-associatie worden in Nederland en België nog twee sub-associaties onderscheiden.
Sub-associatie digitarietosum
Een subassociatie gekenmerkt door de opvallende aanwezigheid van glad vingergras (Digitaria ischaemum). Syntaxoncode voor Nederland is 28Aa4a.
Sub-associatie peplidetosum
Een subassociatie gekenmerkt door de opvallende aanwezigheid van waterpostelein (Lythrum portula, synoniem: Peplis portula). Syntaxoncode voor Nederland is 28Aa4b.
Soortensamenstelling
De associatie heeft in België en Nederland twee kensoorten, waarvan de grondster dikwijls een dominante rol speelt en de rode schijnspurrie op het tweede plan komt. Ze onderscheidt zich van de andere associaties binnen het verbond door de aanwezigheid van gewoon struisgras, schapenzuring en glad vingergras. De belangrijkste begeleidende soorten zijn:
- Boomlaag
- Geen soorten
- Struiklaag
- Geen soorten.
- Kruidlaag
| Kensoort | Diff.soort | Abundantie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| kA | D | Grondster | Illecebrum verticillatum | ||
| kA | F | Rode schijnspurrie | Spergularia rubra | ||
| kV | O | Liggend hertshooi | Hypericum humifusum | ||
| kV | O | Waterpostelein | Lythrum portula | ||
| kO | A | Moerasdroogbloem | Gnaphalium uliginosum | ||
| kK | A | Greppelrus | Juncus bufonius | ||
| dA | A | Gewoon struisgras | Agrostis capillaris | ||
| A | Straatgras | Poa annua | |||
| dA | F | Schapenzuring | Rumex acetosella | ||
| dA | F | Glad vingergras | Digitaria ischaemum | ||
| O | Gewoon varkensgras | Polygonum aviculare | |||
| O | Gewone spurrie | Spergula arvensis | |||
| O | Moerasstruisgras | Agrostis canina | |||
| O | Getande weegbree | Plantago major subsp. intermedia | |||
| O | Tormentil | Potentilla erecta | |||
| O | Gestreepte witbol | Holcus lanatus | |||
| O | Tengere rus | Juncus tenuis | |||
| O | Waterpeper | Persicaria hydropiper | |||
| O | Liggende vetmuur | Sagina procumbens | |||
| O | Pijpenstrootje | Molinia caerulea | |||
| O | Pitrus | Juncus effusus | |||
| dA | Z | Riempjes | Corrigiola litoralis |
- Moslaag
.jpg)
| Kensoort | Diff.soort | Abundantie | Nederlandse naam | Wetenschappelijke naam | Opmerking |
|---|---|---|---|---|---|
| kV | Z | Gewoon broedpeermos | Pohlia annotina | ||
| kV | Z | Bolletjespeermos | Pohlia bulbifera | ||
| O | Zandhaarmos | Polytrichum juniperinum |
Verspreiding en voorkomen
De grondster-associatie heeft een beperkt verspreidingsgebied binnen atlantische en subatlantisch Europa. Ze is bekend van België, Nederland en Duitsland.
In Nederland komt deze associatie vooral voor in heidegebieden in het oosten van het land (drents-, subcentreuroop-, gelders- en kempens district), waar ze vrij zeldzaam is. In Vlaanderen is ze, buiten de leemstreek, meer verspreid maar eveneens zeldzaam.
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Indeling van de vegetatieklasse Isoeto-Nanojuncetea (dwergbiezen-klasse) |
|---|
|
Orde: Nanocyperetalia |