De zieke hertog

Terwijl Heer Bommel en Tom Poes bij de open haard van het kasteel Bommelstein zitten en nakaarten over hun vorige avontuur[2], komt de bediende Joost binnen met een visitekaartje van een zieke heer in een reiskoets: “Dr. Jodetum Kalicum , koninklijk lijfarts”, waarop heer Bommel Joost gebiedt dat die heer onmiddellijk binnen moet komen. In de hal ondersteunt een koetsier de zieke dokter Kalicum, die onderweg is naar de ernstig zieke hertog van Sinopel. Na ampel beraad besluit heer Bommel met de hoed van de dokter de plaats van de koninklijke lijfarts in te nemen. Terwijl de echte arts uitrust in de grote logeerkamer van het kasteel Bommelstein, gaat heer Bommel met de pilletjes en dokterskoffer op stap. De diagnose op afstand van de zieke dokter Kalicum luidde immers dat de hertog vergiftigd was en heer Bommel is vastberaden dat op te lossen. De reis kon weleens gevaarlijker worden dan heer Bommel denkt, maar hij stapt toch in de reiskoets.

Onderweg tijdens de uren durende rit[3] komen ze in het gebied van de hertog met slecht onderhouden wegen. Een eenzame rover overvalt de koets en laat Tom Poes het koffertje aanreiken. Heer Bommel klaagt dat de pillen voor de hertog erin zitten. De rover neemt een paard van het driespan af en verdwijnt, terwijl hij het koffertje weggooit.

Het kasteel van de hertog is echt kolossaal en heer Bommel geeft zich aldaar uit voor dokter Ollie B. Kalicum. De kapitein van de lijfgarde deelt mee dat er al vijf dokters hem zijn voorgegaan, die nu allemaal in de gevangenis verblijven. De hertog ontvangt de twee vrienden en laat onmiddellijk zijn eigen lijfarts komen, dokter Oleum Sassafras. Maar het blijkt dat heer Bommel zijn genezende pillen toch is kwijtgeraakt bij de eerdere beroving. Hij wordt nu als praatjesmaker opgesloten in de gevangenis. Zijn aanbod van 2000 gouden dukaten wordt door zijn cipier van de hand gewezen als omkoperij.

Tom Poes heeft intussen vernomen dat de lijfarts Sassafras het land bestuurt, zolang de hertog ziek is. Hij besluit de dokter aan de tand te voelen en veinst in het kasteel vreselijke maagpijn te hebben. Dokter Sassafras is wel bereid een drankje te bereiden. Tom Poes verdwijnt echter vliegensvlug met een doosje pillen dat hij op een tafel zag liggen en die erg leken op de medicijnen die waren gestolen uit de tas van heer Bommel. Buiten het kasteel overweegt hij dat er wellicht een verband zit tussen bezoekende artsen en berovingen. De medicijnen worden systematisch gestolen en de dokters belanden in het cachot. In een tweedehandswinkel schaft hij zich een uitrusting aan: laarzen en een hoed, een gordel, een koffertje en een lasso. Hij boekt vervolgens logies in een oude herberg, het Hof van Sinopel, waar hij luid en duidelijk verkondigt dat hij de nieuwe dokter voor de hertog is. De andere ochtend wordt hij inderdaad opgewacht door een rover achter een rotsblok. Maar Tom Poes ziet een veer boven het rotsblok uitsteken en weet met één lassoworp de bandiet vast te binden aan het rotsblok. Vervolgens stopt hij hem in een grote zak en kan hij meerijden in een rijtuig van een passerende boer, richting het kasteel Sinopel.

Heer Bommel is intussen veroordeeld tot tien uur schandpaal en daarna verbanning. Hij beklaagt zich ten onrechte over de afwezigheid van Tom Poes, want laatstgenoemde is juist parmantig het kasteel binnengestapt. Hij laat de hertog de inhoud van de zak zien , die de boer voor hem het paleis had binnengesjouwd. Er zit een rover in, die na afname van pruik, snor en masker de lijfarts van de hertog blijkt te zijn. Tom Poes legt de hertog uit dat hij werd vergiftigd, zodat de lijfarts het land kon blijven besturen. De dokter, die zijn ambtseed heeft geschonden, wordt in het cachot geworpen. Heer Bommel en de andere artsen worden in vrijheid gesteld. Heer Bommel kan nu met zijn hervonden pilletjes de hertog geheel genezen.

Een aantal dagen later is er een feestmaal vanwege het totale herstel van de hertog. Heer Bommel wordt benoemd tot ridder in de Orde van Sinopel. Op zijn beurt wordt Tom Poes benoemd tot ridder in de Orde van Bommelstein. De volgende dag reden heer Bommel en Tom Poes naar huis. Heer Bommel had van de boer zijn rijtuigje gekocht en ze rijden tevreden naar huis. Voor heer Bommel lijkt het wel of hij in de Oude Schicht zit.