De helaasheid der dingen

De thema's die worden besproken in het boek zijn vader-zoonrelatie, alcoholgebruik, standsverschil en dorpsleven.

Het boek is eigenlijk een verhalenbundel; de hoofdstukken zijn afgeronde verhalen. Het lijkt autobiografisch, maar is dat niet helemaal. De schrijver heeft zich gebaseerd op zaken die echt gebeurd zijn, maar heeft er een heleboel extra elementen aan toegevoegd. Op die manier bestaat het boek uit meerdere lagen en zaken met een symbolische betekenis. Zo woonde hij samen met zijn vader en drie ooms in bij zijn grootmoeder in Reetveerdegem, gemodelleerd naar de Vlaamse voorstadsgemeente Nieuwerkerken bij Aalst. Verhulst vertelt wat voor hilarische taferelen hij allemaal meemaakte met zijn vader en ooms, die allen alcoholverslaafd waren, net als zijn grootvader zaliger.

In 2006 werd het genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. Wim Sanders, lid van de jury, verwoordde het in zijn laudatio als volgt:

Maar De helaasheid der dingen is meer dan de beschrijving van een armoedige en toch liefdevolle dronkemansjeugd. De roman gaat ook over het falen van vaders en over de kwetsende zelfgenoegzaamheid van degelijke burgers. De vader van de verteller wordt steeds tragischer in zijn aandoenlijke en vergeefse pogingen om van de drank af te komen. Zijn streven om een normale vader te zijn, wordt hem fataal. ... Met De helaasheid der dingen heeft Dimitri Verhulst een meeslepende roman geschreven over hoe moeilijk het is om afscheid te nemen van een bijzondere, maar destructieve omgeving. Een boek dat mij volledig in de ban kreeg door zijn beeldend taalgebruik, onstuimige vertelkracht en robuuste humor.

In 2007 kreeg het boek Humo's Gouden Bladwijzer en de publieksprijs van De Gouden Uil Literatuurprijs, in 2008 volgde De Inktaap.

Regisseur Felix Van Groeningen verfilmde het boek in het voorjaar van 2008. De film De helaasheid der dingen is een productie van Dirk Impens, met soundtrack van Jef Neve.

Wikiquote heeft een of meer citaten van of over De helaasheid der dingen.