Bassie & Adriaan: De Diamant

Nadat de boevenbende uit het vorige avontuur uit de gevangenis is ontsnapt, wil de Boevenbaas niks anders dan wraak nemen op Bassie en Adriaan. Daarom stelen B1 en B2, vermomd als Bassie en Adriaan, een kostbare diamant die vernoemd is naar het duo zelf. Vanwege de vermomming worden de echte Bassie en Adriaan verdacht van stelen van de diamant, maar ze krijgen drie dagen de tijd om te bewijzen dat ze onschuldig zijn. Uiteindelijk komen ze de boeven op het spoor, maar die willen de diamant het land uit smokkelen om hem in Duitsland te verkopen. Bassie en Adriaan gaan proberen de diamant weer terug te bezorgen en de boeven achter de tralies te krijgen. Met behulp van een camera en 50 televisies tonen ze drie dagen later de acties van de boeven, die direct gearresteerd worden.

Massimo Götz werd aangesteld als nieuwe regisseur, maar door problemen met het afgeleverde filmmateriaal van de nieuwe cameraman stapte hij na enkele draaidagen uit het project. TROS-directeur Cees den Daas heeft toen Aad van Toor als regisseur gevraagd. Ook werd de cameraman vervangen. Hoewel Van Toor geen opleiding had als regisseur, nam hij de regie inderdaad op zich.

De taartgooiscène is hierdoor twee keer opgenomen. De eerste opname was in Laren in de boerderij waar Bassie en Adriaan aankomen voor de onthulling. Na het ontwikkelen en zien van de opname bleek deze te rood en er was niets meer aan te doen. Ook zag je regisseur Massimo Götz in beeld aanwijzingen geven. De opname moest dus over. De tweede keer is het opgenomen in het restaurant waar ze naar binnen en buiten lopen tijdens de achtervolging met de boeven.[1]

Wegens gezondheidsredenen van Paul Meijer, die in Het Geheim van de Sleutel de Boevenbaas vertolkte, speelde niet hij, maar Frans Kokshoorn de Boevenbaas. Derhalve kon Aad van Toor de Boevenbaas in de nieuwe serie een meer actieve rol geven.[2]

In de close-ups van de diamantroof, waar B1 en B2 zich als Bassie en Adriaan verkleed hebben, speelt Aad van Toor de rol van B1 die verkleed is als Adriaan. In de afstandsshots is het wel Willem Sibbelee die de rol van B1 vertolkt en verkleed is als Adriaan. Ook speelt Aad het spiegelbeeld van Bassie in de droom Bassie en zijn spiegelbeeld.[3]

In deze serie gaan boeven de grot in van de Geulhemmergroeve, om even later weer naar buiten te rennen. De beelden van de gangen waarin de boeven worden achtervolgd zijn echter op een andere plaats opgenomen, namelijk de Gemeentegrot in Valkenburg. Deze opnames vonden plaats in oktober 1978. De opnames bij Circus Renz werden opgenomen in september 1979 in het Gooi op De Soester Engh. Het kasteel in de serie is Kasteel Duurstede.

De serie werd in zijn originele vorm in 1981 en 1986 door de TROS herhaald. In 1987 werd de serie ingekort op speelfilmlengte van anderhalf uur uitgebracht op video. Vanaf 1992 was de serie hergemonteerd te zien in negen afleveringen op Kindernet. Van 1 februari tot 22 maart 1993 werd deze versie uitgezonden door de TROS. In 2002 werd het originele film en geluidsmateriaal opgepoetst, digitaal geremasterd, en uitgebracht op DVD met deels nieuwe muziekarrangementen. In 2018 werd het oorspronkelijke einde van de serie op het YouTube kanaal geplaatst, dat sinds de nabewerking was verwijderd.[4] In 2019 werd de nieuwste nabewerking van de hele serie op YouTube geplaatst.

Later zijn de afleveringen in de (na)bewerking gehermonteerd.

Tekst en muziek: Aad van Toor, Bas van Toor, Ruud Bos, Rinus van Galen

Vanaf 1987 werden in een paar muziekloze scènes muziek uit de serie van Bassie & Adriaan: Het Geheim van de Schatkaart toegevoegd.

Tijdens de digitale nabewerking in 2002 werden deze toevoegingen uit 1987 weggehaald en werden er nieuwe achtergrondnummers toegevoegd aan scènes waar oorspronkelijk geen muziek in voor kwam. Deze muziek werd in 1997 gecomponeerd door Aad van Toor en Bert Smorenburg voor de series De geheimzinnige opdracht en De reis vol verrassingen. Deze achtergrondmuziek is te beluisteren via:

• De cd Bassie en Adriaan Original Soundtrack Album uit 2004.
• Het digitale Bassie en Adriaan Original Soundtrack Album deel 2 uit 2013.

De ingekorte filmversie van anderhalf uur op VHS begint met de ontsnapping van de boeven (dvd 21:18), gevolgd door Bassie en Adriaan die uit de winkel lopen met een smoking aan (dvd 24:53). Vervolgens zijn er beelden te zien waarin Bassie en Adriaan in de auto op weg zijn naar een feest. Ondertussen vertelt Adriaan in de voice-over over het vorige avontuur (Het geheim van de sleutel) en waarom het feest georganiseerd is waar zij naartoe gaan. Opvallend is dat deze beelden van de auto oorspronkelijk uit Het geheim van de sleutel komen (als Bassie en Adriaan op weg zijn naar Spanje) en dus hergebruikt worden. Hierna is de scène dat de boeven het kasteel betreden (dvd 29:11) en is het verhaal enige tijd identiek aan het origineel. Wel zijn alle dromen en liedjes weggeknipt (een aantal dromen kwamen op de speciale videoband 10 jaar Bassie & Adriaan). Ook is de zoektocht naar de boeven ingekort. Nu ziet Bassie bij toeval de auto van de boeven staan, in tegenstelling tot het originele verhaal waarin Bassie en Adriaan eerst een kijkje nemen bij de oude schuilplaats van de boeven en zij B1 langs zien rijden. Scènes die verder weggeknipt zijn: Bassie en Adriaan die afscheid nemen van Andre du Lord en Sweety, B1 & B2 die op bezoek zijn bij B4 en Bassie en Adriaan die overnachten in een hooiberg en op de fiets de boeven achternagaan. Deze versie eindigt met het shot op de diamant, vastgehouden door de agent (dvd 2:57:25).

• De auto van Bassie en Adriaan is een Matra-Simca Rancho. Tijdens de opnames werd 1 auto gebruikt, waardoor de auto in de serie het kenteken heeft 'DY-19-LN'.
• In deze serie wordt de agent, vertolkt door Dick Rienstra, geen adjudant Van der Steen genoemd, maar gewoon agent. In latere series kwam hij terug als inspecteur of adjudant.
• Bassie bekijkt aan de binnenkant van z'n ogen hoe hij met Adriaan op Starsky en Hutch-achtige wijze een bende misdadigers oprolt. De keuze om dit Amerikaanse duo te persifleren was niet geheel toevallig; Starsky en Hutch hebben soortgelijke karakters als Bassie en Adriaan.
• Dit is de favoriete serie van Bas en Aad.
• Bij het shot als Bassie op de grond ligt bij de wereldbol (1:03) van het liedje, De wereldreis van Clown Bassie, zit er een foutje. Bij de regel: in India reisde hij per koe en reed op dit dier naar Tibet toe. Bassie wijst niet het land India & Tibet aan op de wereldbol, maar de Verenigde Staten van Amerika & Canada.
• Als Bassie aan Adriaan vraagt waar ze heen gaan en Bassie de auto van de boeven ziet staan, ontbreken de gele bollen boven op de auto.