Cultuurrelativisme

Over de definitie en interpretatie van cultuurrelativisme bestaat echter geen consensus. Voor sommigen betekent het de gelijkwaardigheid der culturen. Anderen bestrijden deze interpretatie, omdat het volgens hen onmogelijk is de gelijkwaardigheid aan te tonen van zaken die niet vergeleken kunnen worden.

Cultuurrelativisme in ideologische zin gaat uit van de gelijkwaardigheid van culturen. Positief aan deze zienswijze is dat men uitgaat van een respectvolle houding tegenover vreemde culturen, waarbij men de eigen cultuur niet als superieur beschouwt. De vraag is of door deze visie sommige, door westerlingen universeel geachte waarden, niet ondergraven worden. Moet men bijvoorbeeld gebruiken, tradities, wetten en religieuze voorschriften die strijdig zijn met de rechten van de mens en de Westers democratische gebruiken als gelijkwaardig en respectabel beschouwen?

Uit filosofisch oogpunt kan daarnaast tegen het cultuurrelativisme worden ingebracht dat het zichzelf in de staart bijt. Het is een norm, een opvatting die alleen in bepaalde stromingen van de westerse cultuur voorkomt. Ook het cultuurrelativisme is dus cultuurgebonden en kan als zodanig volgens zijn eigen principes geen aanspraak maken op algemene geldigheid.

Wetenschappelijk cultuurrelativisme gaat uit van de 'native point of view', de wereldbeschouwing van de mensen die bestudeerd worden. Onderzoekers moeten zich losmaken van de eigen cultuur en zich verplaatsen in de zeden en gebruiken van het te bestuderen volk, waarbij aanpassing aan de andere cultuur een vereiste is.

Het tegenovergestelde van cultuurrelativisme wordt wel cultuurabsolutisme genoemd, waarbij men uitgaat van cultureel universalisme, de visie dat normen en waarden wel universeel zijn en een cultuur wel vanuit een andere cultuur beoordeeld kan worden.

• Etnocentrisme
• Multiculturalisme
• Postmodernisme
• Regressief links
• Oikofobie