Cornelis Jetses
Cornelis Jetses (Groningen, 23 juni 1873 - Wassenaar, 9 juni 1955) was een Nederlandse illustrator. Jetses is vooral bekend geworden om zijn gedetailleerde illustraties in schoolboeken, schoolplaten en historische prenten. Hij werkte ook als boekbandontwerper.
Cornelis Jetses
| ||||
 | ||||
Jetses (jaren 20) | ||||
| Persoonsgegevens | ||||
| Geboren | Groningen, 23 juni 1873 | |||
| Overleden | Wassenaar, 9 juni 1955 | |||
| Beroep(en) | tekenaar | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Hij werd geboren in een arme buurt in Groningen en al op jonge leeftijd bleek hij tekentalent te hebben. Vanaf zijn dertiende volgde hij tekenlessen in de avonduren, terwijl hij overdag werkte in een steendrukkerij.
Cornelis Jetses trouwde in 1899 met Albertina Holkamp. Hun dochter Everdina werd in 1900 geboren. Ze woonden in Bremen, Zeist, Scheveningen en Wassenaar. Albertina overleed in 1939. Jetses overleed in 1955 en werd begraven bij de dorpskerk in Wassenaar.
Werk
In 1901 tekende Jetses een meubelcatalogus die gedrukt werd door uitgeverij J.B. Wolters in Groningen. Door directeur E.B. ter Horst Jr. (1865-1905) van deze uitgeverij werd hij daarna gevraagd om de illustraties te maken voor de boekjes van Jan Ligthart en Hindericus Scheepstra. Er verschenen vier deeltjes Dicht bij huis in 1902 en 1903 met verhaaltjes en tekeningen over het dagelijkse leven.
Later verschenen van hetzelfde drietal auteurs de boekjes Nog bij moeder, waarin Ot en Sien de hoofdrol speelden (1904-1905), Pim en Mien (1907-1908), Het prentenboek van Ot en Sien (1909), Buurkinderen (1911-1912) en Blond en bruin (1912).
Ligthart, Scheepstra en Jetses werden ook gevraagd om een nieuwe versie van het Leesplankje van Hoogeveen te maken. In 1906 verscheen het leesplankje waarmee generaties Nederlandse kinderen leerden lezen: aap noot mies wim zus jet teun vuur gijs lam kees bok weide does hok duif schapen.
Door het overlijden van Scheepstra kwam in 1913 een einde aan hun samenwerking.
Jetses kreeg de opdracht om de schoolboekjes voor Nederlands-Indië te illustreren. Ook het leesplankje werd aangepast. Het Indische leesplankje bestond uit: jaap gijs dien zus boe bon oom waf vuur rook tol zeil de neus het huis een schip.
Jetses heeft in totaal 22 schoolplaten getekend. Hiervan behoorden 18 schoolplaten tot de serie Het Volle Leven (voor het 'zaakonderwijs' van Jan Ligthart) die gemaakt is tussen 1906 en 1911. Twee platen waren geschiedenisplaten: Ter Walvisvaart in 1911 en Aan het Hof van Karel de Grote in 1941. De andere twee waren vertelselplaten, gemaakt in 1910, die hoorden bij het Leesplankje van Hoogeveen.
Jetses illustreerde boeken zoals Groot vertelboek het Oude en het Nieuwe Testament van Anne de Vries en Afke’s Tiental van Nienke van Hichtum. Hij werkte regelmatig samen met Johan Herman Isings.
Vanaf 1930 moderniseerde Jetses de verouderde illustraties.
Literatuur
- Niemeijer, Jan A. (1976) De wereld van Cornelis Jetses. Uitgeverij De Vuurbaak, Groningen ISBN 90 6015 323 5
- Niemeijer, Jan A. (1978) Cornelis Jetses, schilder-illustrator. Uitgeverij De Vuurbaak, Groningen
- Serie de Schoolplaat, met illustraties van C. Jetses (2004) Wolters-Noordhoff, Groningen en Uitgeverij Libre, Leeuwarden ISBN 90-75531-63-X
- Dane, Jacques (2014) 'Cornelis Jetses 1873-1955. Illustratie en verzuiling' in: De verbeelders. Nederlandse boekillustratie in de twintigste eeuw. (Uitgeverij Vantilt, Nijmegen)
Externe link
- Biografie van Jetses n.a.v. een beeldje van Ot en Sien in Zeist
- Cornelis Jetses Stichting