Cheddi Jagan

Jagan is geboren op de suikerrietplantage Port Mourant in een uit India geïmmigreerde familie als zoon van een opzichter. In Georgetown volgde Jagan voortgezet onderwijs aan het Queen’s College. Later studeerde hij tandheelkunde aan het College of Dentistry (Howard University in Washington D.C.) en aan de Northwestern University in Chicago. Na deze opleidingen keerde Jagan omstreeks 1943 terug naar zijn vaderland om daar als tandarts te werken.

Uit afkeer van de slechte omstandigheden in Brits Guiana richtte Jagan in 1950 de politieke partij People’s Progressive Party (PPP) op samen met Forbes Burnham. In 1947 werd hij gekozen tot lid van het koloniale bestuur. Alhoewel Jagan in 1953 de koloniale verkiezingen won en premier werd, moest hij al na 133 dagen, toen hij arbeidswetgeving wilde moderniseren, onder druk van de Britse autoriteiten, aftreden. De toenmalige Britse gouverneur, Sir Alfred Savage, verbood de jeugdafdeling van de PPP en stelde Jagan tot 1957 onder huisarrest, vanwege zogenaamde "communistische activiteiten." Achter de schermen zou ook sprake zijn geweest van grote druk van de Verenigde Staten en de CIA omdat Jagan banden zou hebben met de Sovjet-Unie. Tot 1957 was Jagans rol in de politiek klein en werkte hij vooral als tandarts.

In 1957 werd Jagan opnieuw minister-president na de verkiezingen te hebben gewonnen. Ondanks de overwinning van Jagan met zijn partij de PPP gaf gouverneur Sir Richard Luyt de formatieopdracht aan Forbes Burnham. Deze medeoprichter van de PPP had na een afsplitsing van de PPP zijn eigen politieke partij, het People’s National Congress (PNC), opgericht. Deze partij vormde samen met een kleine conservatieve, blanke partij een regering waardoor de PPP in de oppositie terechtkwam. Als politiek leider van deze regering tot 1964, hij was immers minister-president, had Jagan een controversiële rol.

Na het verbroken contact tussen Jagan en de meer en meer autoritaire Burnham, die Guyana verdeelde tussen de verschillende rassen door de afsplitsing van de PPP, was Jagan 28 jaar lang actief als leider van de oppositie en maakte zich sterk voor werkgelegenheid. In 1992 werd hij gekozen tot president in de eerste vrije verkiezingen sinds de onafhankelijkheid. Nog geen 5 jaar later stierf Jagan in Washington D.C. aan een hartaandoening.

Jagans presidentiële ambtsperiode wordt gekarakteriseerd door een herleving van de Union Movement en de beloftes van verbeteringen in het onderwijs en de infrastructuur. Tegen het eind van zijn leven zei Jagan het Marxisme-Leninisme vaarwel en stuurde Guyana in de richting van het kapitalisme.

In 1943 trouwde Jagan met Janet (geboren Rosenberg), een voormalig lid van een communistische jeugdorganisatie. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren, Nadira en Cheddi Jr. Mevrouw Jagan is bekend geworden door in de voetstappen van haar man te treden door hem op te volgen als minister-president tot aan haar aanstelling als president op 19 december 1999. In Georgetown is een museum gewijd aan Cheddi Jagans leven en werk inclusief een replica van zijn kantoor.

Als politiek auteur en speechschrijver heeft Jagan veel gepubliceerd. Enkele titels zijn:

• Forbidden Freedom: The Story of British Guiana'
• The West On Trial: My Fight for Guyana's Freedom
• The Caribbean Revolution
• The USA in South America

• Cheddi Jagan Research Centre, een informatieve site onderhouden door Jagans dochter Nadira Jagan-Brancier
• Tijdlijn van Cheddi Jagan
• Nieuwsbericht in krant De dood van Cheddi Jagan