Celal Bayar

Mahmut Celâl Bayar (Umurbey (provincie Bursa), 16 mei 1883 – Istanboel, 22 augustus 1986) was een Turks politicus. Zijn ouders kwamen uit Bulgarije.

Mahmut Celal Bayar
Celal Bayar (ca. 1935)
Geboortedatum16 mei 1883
GeboorteplaatsBursa, Ottomaanse rijk
Sterfdatum22 augustus 1986
SterfplaatsIstanboel, Turkije
Politieke partijDemocratische Partij
Cumhuriyet Halk Partisi
Handtekening
3e president van Republiek Turkije
Periode22 mei 1950 - 27 mei 1960
PremierAdnan Menderes
VoorgangerIsmet Inönü
OpvolgerCemal Gürsel
3e premier van Republiek Turkije
Periode25 oktober 1937 - 25 januari 1939
PresidentMustafa Kemal Atatürk
VoorgangerIsmet Inönü
OpvolgerRefik Saydam
Portaal    Politiek

Mahmut Celal Bayar (Mahmut Celal Bey) maakte carrière bij de Deutsche Orientbank in Bursa. In 1907 sloot hij aan bij het Comité voor Eenheid en Vooruitgang (CUP; Ittihad). Van 1908 tot 1918 was Bayar secretaris van de CUP in İzmir. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij lid van de 'Speciale Organisatie' (de elitekorps van de CUP) en organiseerde na de Eerste Wereldoorlog het nationalistisch verzet tegen de buitenlandse bezetters (1919) en sloot zich aan bij de Nationale Bevrijdingsbeweging van Mustafa Kemal Atatürk, wiens naaste medewerker en vriend hij werd.

Binnen het Nationale Bevrijdingsleger maakte hij carrière als militair en werd commandant van de nationalistische troepen in Bursa.

Hij was enige malen commissaris van de nationalistische regering in Ankara en werd na het uitroepen van de republiek (1923) directeur van de pas opgerichte Turkse Nationale Bank (1924). Van 1932 tot 1937 was Bayar minister van Economie en van 1937 tot 1939 minister-president. Hij was daarna lid van de Nationale Assemblée voor de CHP, de enige toegestane Turkse partij.

Na de Tweede Wereldoorlog diende hij samen met enkele parlementariërs een motie in om Turkije te democratiseren. Kort daarna werd hij medeoprichter van de Democratische Partij (1946).

Na de verkiezingen van februari 1950 kwam de Democratische Partij aan de macht. Adnan Menderes (een van de voormannen van de Democratische Partij) werd premier en Celal Bayar president van de republiek. Na de militaire staatsgreep van 1960, die een eind maakte aan de regering van de Democratische Partij werd ook Bayar gearresteerd. Hij werd met Menderes en enkele ministers in 1961 ter dood veroordeeld, maar omdat hij ouder dan 65 jaar was (78 jaar), werd dit omgezet in een celstraf. In 1966 kwam hij om gezondheidsredenen vrij, nadat hij stelselmatig had geweigerd amnestie te vragen aan de presidenten Gürsel en Sunay, die hij niet erkende. Hij verzoende zich na de militaire ingreep van 1971 en de staatsgreep van 1980 met de legerleiding en de rechtse politieke leiders.[1]

Hij overleed op 103-jarige leeftijd in 1986.

Zie de categorie Celal Bayar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Premiers van Turkije

İsmet İnönü · Ali Fethi Okyar · Celal Bayar · Refik Saydam · Şükrü Saracoğlu · Recep Peker · Hasan Saka · Şemsettin Günaltay · Adnan Menderes · Cemal Gürsel · Suat Hayri Ürgüplü · Süleyman Demirel · Nihat Erim · Ferit Melen · Naim Talu · Bülent Ecevit · Sadi Irmak · Bülent Ulusu · Turgut Özal · Yıldırım Akbulut · Mesut Yılmaz · Tansu Çiller · Necmettin Erbakan · Abdullah Gül · Recep Tayyip Erdoğan · Ahmet Davutoğlu · Binali Yıldırım

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.