Cachiyacuy

Fossiele tanden en kiezen van Cachiyacuy zijn gevonden bij Contamana in oostelijk Peru in afzettingen langs de Río Ucayali, een grote zijtak van de Amazonerivier. De vondsten zijn ongeveer 41 miljoen jaar oud en dateren uit de South American Land Mammal Age Divisaderan. Er zijn twee soorten: de typesoort C. contamanensis en de C. kummeli. Analyse van pollen laat zien dat het leefgebied van Cachiyacuy bestond uit tropisch regenwoud. Samen met de andere knaagdieren uit Contamana - Canaanimys, Eobranisamys en Eospina - is Cachiyacuy het oudst bekende Zuid-Amerikaanse knaagdier. Ze deelden hun leefgebied met onder meer schildpadden, krokodillen, buideldierachtigen, gordeldieren, vleermuizen en diverse vormen Zuid-Amerikaanse hoefdieren.

Op basis van het gebit wordt het gewicht van Canaanimys kummeli geschat op 30 tot 40 gram, waarmee het een formaat vergelijkbaar met hedendaagse woelmuizen had. C. contamanensis was met een geschat gewicht van 80 tot 120 gram zo groot als een relmuis. Het gebit wijst er op dat Canaanimys zich voedde met zachte zaden en planten.

Cachiyacuy is de stamvorm binnen de Caviomorpha. De bouw van de tanden komt sterk overeen met die van de oudste Afrikaanse stekelvarkenachtigen en dit ondersteunt de algemeen geaccepteerde hypothese dat de Zuid-Amerikaanse knaagdieren hun oorsprong in Afrika hadden. De knaagdieren bereikten het continent in het Midden-Eoceen vermoedelijk op drijfhout over de Atlantische Oceaan, die destijds minder breed was dan tegenwoordig.