Bénédicte Ficq

In 2016 berichtte Ficq in de media aangifte te doen tegen tabaksfabrikanten, namens Anne Marie van Veen, zelf longkankerpatiënt en anti-tabaksactivist, bekend van Sick of Smoking, Lia Breed, COPD-patiënt, en de Stichting Rookpreventie Jeugd van longarts Wanda de Kanter. Zij spanden een rechtszaak aan tegen de tabaksindustrie wegens het met voorbedachten rade benadelen van hun gezondheid. De bedoeling van de rechtszaak was niet een schadevergoeding te eisen, maar de strafbaarstelling van de praktijken van de tabaksindustrie.

Na de officiële aangifte tegen de tabaksindustrie hebben meerdere organisaties uit de medische wereld zich bij dit initiatief aangesloten, onder andere de Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG), KWF Kankerbestrijding en meerdere ziekenhuizen waaronder het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis.[3]

In februari 2018 oordeelde het Openbaar Ministerie dat strafrechtelijke vervolging in deze zaak onhaalbaar was, omdat het aan de overheid is om regelgeving aan te passen. Bovendien zei het OM dat tabaksfabrikanten niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het gedrag van rokers. Ficq spande daarop een Artikel-12 procedure aan om alsnog het Openbaar Ministerie tot vervolging te laten overgaan.[4] Lopende deze zaak verzocht Ficq een van de rechters, Jan Wolter Wabeke, zich terug te trekken in verband met neerbuigende uitlatingen die hij over de zaak zou hebben gedaan. Een week later trok hij zich terug.[5]

Op 6 december 2018 volgde de uitspraak van het gerechtshof Den Haag. Het Openbaar Ministerie kreeg geen bevel tot strafrechtelijke vervolging van tabaksproducenten. Het hof oordeelde dat de tabaksproducenten op dit moment sigaretten produceren die aan de thans geldende Nederlandse en Europese wet- en regelgeving voldoen. Met de toevoeging, dat ondanks het gebruik van gaatjes in de filters van sigaretten en de te hoge uitstootwaarden, die het verslavende karakter en de gezondheidsrisico's nog extra kunnen verhogen, deze producten op dit moment niet illegaal zijn.[6]

Vanwege deze aanklacht tegen de tabaksindustrie werd Bénédicte Ficq, samen met Wanda de Kanter door het feministische maandblad Opzij uitgeroepen tot de meest invloedrijke vrouwen van de Opzij Top 100 in 2018. Zij wonnen ook in de categorie gezondheid.[7]