Brink (Deventer)

De historie van Deventer is goed zichtbaar in de pleinwanden, doordat er zich gebouwen uit vrijwel alle eeuwen van haar geschiedenis bevinden, met een groot gedeelte daterend van voor 1600. Een groot aantal van de panden is opgenomen als rijksmonument. Prominent op de zuidzijde van het plein bevindt zich de Waag uit 1528, waarin het Historisch Museum Deventer is gehuisvest. Het pand Kronenburg (ca. 1500), dat het in 1932 opgerichte Speelgoedmuseum huisvest, en het huis De Drie Haringen (1575) bevinden zich in het bouwblok achter het waaggebouw. In de oostelijke pleinwand is het voormalige woonhuis van Rutger Jan Schimmelpenninck gelegen. Aan de andere zijde ligt een inham, die Penninckshoek wordt genoemd. Hier bevindt zich een voormalige poortwoning en latere schuilkerk uit 1583, het Penninckhuis. Hierin is sinds 2016 de VVV gevestigd.

In het noordelijk gebied van de Brink staan de gebouwen van het voormalige Kantongerecht Deventer (17e-19e eeuw), het gebouw van Magazijn de Zon in art-nouveaustijl van F.M.J. Caron (1905, later V&D) en de in Amsterdamse School gebouwde voormalige Luxor-bioscoop (1918). Op de hoek met de Kleine Overstraat bevond zich tot 1645 het Heilige Geest Gasthuis, waartoe de gereconstrueerde laatgotische gevel van Brink 69 uit de 16e eeuw behoorde. Op de hoek van de Penninckshoek bevindt zich het Deventer koekwinkeltje met Deventer koek van koekfabriek Jb Bussink. Verder wordt de Brink omringd door horecagelegenheden met terrassen.

Standbeeld van Albert Schweitzer, met op de achtergrond het Penninckhuis

Aan de noord-oostzijde van het plein staat de Wilhelminafontein met het beeld van de Deventer stedemaagd. Deze fontein was oorspronkelijk gepland ter herinnering aan de aanleg van de waterleiding, maar werd uiteindelijk onthuld ter gelegenheid van de inhuldiging van koningin Wilhelmina.

Voor de Penninckshoek staat een bronzen beeld uit 1975 van Nobelprijswinnaar Albert Schweitzer, gemaakt door Pieter de Monchy. In het Penninckshuis was jaren het Albert Schweitzer-centrum gevestigd. Het beeld werd in 1979 onthuld door koningin Juliana.

Fundering van het schavot

Voor het Kantongerechtsgebouw zijn in de bestrating de locaties van de paalgaten van het schavot zichtbaar. Deze fundering is als rijksmonument opgenomen.[3] Iets centraler op het plein bevindt zich het kunstwerk Reflections van Matjaž Štuk, bestaand uit een labyrinth en een kleine verhoging met een trappetje, dat verwijst naar de rechtspraak.

In dezelfde hoek bevindt zich het beeld Het Landbouwertje, een replica van een beeld van de hand van Peter Roovers. Het oorspronkelijke keramische beeld uit 1969 werd gemaakt ter ere van het Deventer Landbouw Corps (later D.L.V. Nji Sri) en stelt een student aan de Tropische Landbouwschool voor. Dit beeld werd vernield en weggehaald. Nadat bekend werd dat de vereniging uit Deventer zou vertrekken omdat de school onderdeel zou worden van Wageningen UR, liet de studentenvereniging in 2005 als aandenken een bronzen replica maken door oud-student Frans Erdtsieck.