Baardman

De baardman, meestal het baardmannetje genaamd (Panurus biarmicus) is een zangvogel uit de familie van de Panuridae; een familie met maar één soort. Deze familie heeft samen met de leeuweriken een gezamenlijke voorouder. Hij leeft in de rietlanden.

Baardman
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2016)
Het mannetje
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Passeriformes (Zangvogels)
Familie:Panuridae
Geslacht:Panurus
Soort
Panurus biarmicus
(Linnaeus, 1758)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Baardman op Wikispecies
Portaal    Biologie
Vogels

Kenmerken

Het verenkleed heeft een oranjebruine kleur. Het mannetje heeft opvallende baardstrepen. Het vrouwtje verschilt van het mannetje door het ontbreken van de grijze kop en de kenmerkende baardstrepen. Ze hebben een lange staart, een dunne, spitse snavel en korte poten. De lichaamslengte bedraagt 12 tot 15 centimeter.[2]

  • Mannetje
  • Wijfje
  • Juveniel

Voedsel
Een juveniel pikt insecten uit een spinnenweb

Het baardmannetje leeft van insecten en spinnen, maar gaat in de winter over op rietzaad. Een late vorstperiode kan dit vogeltje fataal worden.

Voortplanting

Deze vogels zijn monogaam. Ze brengen 3 tot 4 broedsels per jaar groot, die door beide geslachten bebroed en gevoerd worden. Ze kunnen jaarlijks wel 20 jongen grootbrengen. De 4 tot 7 eieren zijn witachtig en donkergetekend en worden in 12 tot 13 dagen uitgebroed.

Verspreiding en leefgebied

Deze soort komt voor in Europa en Azië, van Mandsjoerije via Centraal-Azië tot aan Rusland en Zuid-Europa in rietvelden, aan de oevers van meren en aan de rand van dicht met riet begroeide moerassen.

De soort telt 3 ondersoorten:

  • P. b. biarmicus: van westelijk, centraal en zuidelijk Europa tot zuidwestelijk Rusland, de Balkan en westelijk Turkije.
  • P. b. kosswigi: het zuidelijke deel van Centraal-Turkije.
  • P. b. russicus: van het oostelijke deel van Centraal-en oostelijk Europa via zuidelijk Rusland tot noordoostelijk China, Mongolië, Kazachstan en centraal Turkije.

Status en voorkomen in Nederland en Vlaanderen

Deze vogel was voor 1950, toen hij nog gewoon baardmees heette, een zeldzame broedvogel van rietmoerassen. Toen in de loop van de jaren 1960 en 1970 in Flevoland enorme rietmoerassen ontstonden, explodeerde de populatie. Op het hoogtepunt in de periode 1973-1975 werd het aantal broedparen geschat op 7000. Daarna volgde een daling, dat kwam doordat in Flevoland rietland werd omgezet in akkerland en door een paar strenge winters. Tussen 1987 en 1995 schommelde het aantal broedparen tussen de 300 en 1700.[3] Volgens SOVON daalde in de periode 1990-2007 het aantal broedparen significant. Rond 2000 broedden er nog ongeveer 1200 tot 2000 paar in Nederland.[4] Het baardmannetje is in 2004 niet op de Nederlandse Rode Lijst gezet. Deze fraaie zangvogel staat wel op de Vlaamse Rode Lijst als zeldzaam, hij broedde daar tussen 2003 en 2005 in het havengebied van Zeebrugge.[5] Het baardmannetje staat als niet bedreigd op de internationale Rode Lijst van de IUCN.[1]

Zie de categorie Panurus biarmicus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.