Pijpbloemfamilie

De Pijpbloemfamilie (Aristolochiaceae) is een familie van bedektzadigen. De planten worden vaak door vliegen bestoven. Daarop aangepast verspreiden veel soorten een onaangename geur.

Pijpbloemfamilie
Pijpbloem (Aristolochia clematitis)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten) Clade: Bedektzadigen Clade: Magnoliiden Orde: Piperales
familie
Aristolochiaceae Juss. (1789)
Asarum caudatum
Afbeeldingen Pijpbloemfamilie op Wikimedia Commons
Pijpbloemfamilie op Wikispecies
Portaal    Biologie

Veel soorten in het geslacht Aristolochia en sommige in Asarum bevatten een giftige stof, aristolochiazuur. Bij mensen is die zeer giftig voor de nieren (nefrotoxisch) en kankerverwekkend. De stof weerhoudt ook herbivoren van het consumeren van deze soorten. Vlinders van de familie Papilionidae, zoals de pijpbloemapollo, leggen hun eitjes op soorten van Aristolochia. Hun larven eten de plant, maar hebben geen last van het vergif en genieten als volwassen vlinder bescherming tegen predatoren.

De familie komt met ruim 400 soorten wereldwijd voor, behalve in arctische streken. In Nederland komt alleen de pijpbloem (Aristolochia clematitis) voor.

Overige geslachten:

• Asarum
• Euglypha
• Holostylis
• Isotrema
• Pararistolochia
• Saruma
• Thottea

In het Cronquist-systeem (1981) werd deze familie in een eigen orde, de Aristolochiales, geplaatst. In het APG III-systeem (2009) zijn ze gesitueerd in de orde Piperales.