Antisense-gen
Een antisense-gen is een gen dat door genetische manipulatie in omgekeerde volgorde weer in het DNA is gezet. Hierdoor wordt de werking van het natuurlijk aanwezige gen geblokkeerd. Dit principe wordt "gene knock-down" genoemd, aangezien het een minder zware ingreep is dan "knock-out"-methodes, waar het gen in zijn geheel geïnactiveerd of verwijderd wordt.
Deze techniek kan worden gebruikt om werkingsmechanismen van andere genen op te helderen. Hierbij wordt gekeken naar het moleculair of fenotypisch verschil tussen de knock-down-variant en de "normale" variant. Een antisense-therapie kan dus een alternatief zijn voor knock-out-mutaties.
Het blokkeringsmechanisme van het "normale" gen berust op het inactiveren van het mRNA (boodschapper-RNA) door het antisense-RNA. Verschillende mechanismen zijn hiervoor mogelijk, waarbij onder andere: bezetting van de ribosoom-binding-site (RBS) en het vormen van dsRNA waardoor er een verhoogde mRNA-degradatie kan plaatsvinden.
Antisense-RNA kan cis- of trans-gecodeerd liggen in het genoom. Bij een cis-codering ligt het antisense-RNA tegenover het targetgen op het DNA. Er is dus een perfecte basepaarcomplementariteit. Bij trans-codering ligt het antisense-RNA niet tegenover het targetgen gecodeerd (het kan zelf in een andere locus gecodeerd liggen). Vaak wordt de interactie tussen target en trans-RNA ondersteund door het chaperone-eiwit HfQ.