Andromeda (sterrenbeeld)

Andromeda (afkorting And) is een van de 48 sterrenbeelden beschreven door de Grieks-Romeinse sterrenkundige Claudius Ptolemaeus en een van de 88 moderne sterrenbeelden. Andromeda is te vinden aan de noordelijke hemelkoepel, tussen rechte klimming 22u56m en 2u36m, declinatie +21° en +53°. Het is op de breedte van de Benelux gedeeltelijk circumpolair.

Kaart van het sterrenbeeld Andromeda.

Het sterrenbeeld dankt zijn naam aan Andromeda, de dochter van Cepheus en Cassiopeia, koning en koningin van de Ethiopiërs. Ze werd door Perseus gered van het zeemonster Ceto. Andromeda is het prominentste tijdens de herfst op het noordelijk halfrond, samen met andere sterrenbeelden met namen uit de verhalen van Perseus. Door zijn noordelijke declinatie is Andromeda alleen zichtbaar ten noorden van 40° van de zuidelijke breedtegraad; voor waarnemers die verder naar het zuiden staan valt het onder de horizon. Het is een van de grootste sterrenbeelden, met een gebied van meer dan 722 vierkante graden. Dit is meer dan 1400 keer de grootte van de Maan, 55% van de grootte van het grootste sterrenbeeld, Hydra, en meer dan 10 keer de grootte van het kleinste sterrenbeeld, Crux.

De helderste ster, Alpheratz, is een dubbelster die ook wordt meegerekend in het sterrenbeeld Pegasus. Alamak is een kleurrijke dubbelster en daarmee een belangrijk doel voor amateursterrenkijkers. Mirach is een rode reus, en net zichtbaar met het blote oog. Het bekendste object in Andromeda is de Andromedanevel, het dichtbijzijnste stelsel bij de melkweg en een van de helderdere Messierobjecten. Andere fletsere stelsels, waaronder M110, M32 en NGC 891 liggen ook in Andromeda. NGC 7662, een planetaire nevel, is zichtbaar door de telescoop als een helder blauw object.

Sterren

(in volgorde van afnemende helderheid)

Bezienswaardigheden

Andromedanevel

Andromeda bevat de Andromedanevel (M31), een extragalactisch stelsel met spiraalvormige structuur, ongeveer te vinden in het verlengde van de lijn tussen bèta en mu Andromedae. Het is het dichtstbijgelegen grotere sterrenstelsel en is op donkere nachten zichtbaar met het blote oog. Het is daarmee op een afstand van 2,2 miljoen lichtjaar het verst verwijderde object dat we vanaf de aarde zonder hulpmiddelen kunnen waarnemen.

Verder vindt men hier ook de spiraalnevel NGC 891, die men beziet van op de kant, waardoor het zichtbaar wordt dat de nevel doorsneden wordt door een lijn van stofwolken in het vlak van de spiraalarmen.

VX Andromedae

VX Andromedae is een typische koele koolstofster (Cool Carbon Star) en daarmee een van de meest roodkleurige sterren in de noordelijke sterrenhemel. Door Burnham beschreven als zijnde een Exceptionally Red Star.

De Andromediden

Tussen 15 november en 6 december lijkt de meteorenzwerm de Andromediden uit dit sterrenbeeld te komen, met een maximum op 20 november. Deze zwerm wordt geassocieerd met de komeet van Biela.

Aangrenzende sterrenbeelden

(met de wijzers van de klok mee)

Zie de categorie Andromeda (constellation) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.