Allard Pierson Museum

Het museum is vernoemd naar Allard Pierson (1831-1896), die van 1877 tot 1895 aan de Amsterdamse Gemeente Universiteit (de latere Universiteit van Amsterdam) verbonden was als hoogleraar in de Kunstgeschiedenis, Aesthetica en Moderne Letteren. Pierson toonde een grote belangstelling voor de archeologie, die deel uitmaakte van zijn leeropdracht. Hij legde in de genoemde periode een verzameling gipsafgietsels van sculpturen uit de klassieke oudheid aan.

Na Piersons overlijden richtte diens zoon, de bankier Jan Lodewijk Pierson (1854-1944), de Allard Pierson Stichting (A.P.S.) op. Het aanzienlijke vermogen van de stichting werd aangewend voor de bevordering van de wetenschap, in het bijzonder de oudheidkunde. Op 12 november 1934 kon, mede dankzij de inspanningen van de classicus en archeoloog Geerto Snijder, een museum worden opgericht: het Allard Pierson Museum - Archaeologisch Museum der Universiteit van Amsterdam. Snijder werd aangesteld als eerste hoogleraar-directeur. De museumcollectie telde bij de oprichting ca. 6.000 objecten en omvatte onder meer de voormalige archeologische verzamelingen van Jan Six (1857-1926) en van de Haagse bankier en amateurarcheoloog Constant Lunsingh Scheurleer (1881-1941), die met name Griekse en Egyptische antiquiteiten had verzameld voor zijn Archeologisch Museum Scheurleer. De collectie stond ten dienste van het academisch onderwijs in de archeologie. Dat is nu nog steeds zo, zij het dat het museum tegenwoordig een groter publiek wenst te bereiken en een complexere functie heeft gekregen.

Aanvankelijk was het museum gehuisvest in een oud schoolgebouw aan de Sarphatistraat 129-131, hoek Roetersstraat. Sinds 1976 is het Allard Pierson Museum gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van De Nederlandsche Bank, Oude Turfmarkt 127 in Amsterdam. Na een ingrijpende verbouwing, begeleid door ontwerper Dick Elffers, werd het museum hier in oktober 1976 geopend door Prinses Beatrix.

Op 1 januari 2019 zijn het Allard Pierson Museum en de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam samengevoegd tot Allard Pierson - De collecties van de Universiteit van Amsterdam.

De collectie omvat objecten, grotendeels afkomstig van de oude beschavingen in het Middellandse Zeegebied: het Oude Egypte en het Oude Nabije Oosten, de Griekse wereld (waaronder een grote en belangrijke verzameling Oud-Grieks aardewerk), de Etrusken, en het Romeinse Rijk. Daarnaast zijn er ongeveer 300 gipsafgietsels van beeldhouwwerken uit de oudheid, maar ook - sinds de samenvoeging met de Bijzondere Collectries in 2019 - belangrijke bestanden op het gebied van de theater- en boekgeschiedenis, grafische vormgeving en typografie, cartografie en cultuurgeschiedenis. De vaste collectiepresentatie, onder de titel Van Nijl tot Amstel, geeft aan de hand van voorwerpen en hun verhalen een beeld van de kwaliteit, diversiteit en de actualiteit van de deelcollecties.

• 
  Egyptische mummiekist.
• 
  Mummieportret van een meisje. Egypte. Beschilderd hout, 2e eeuw n.Chr.
• 
  Spelende meisjes. Korinthe. Aardewerk, ca. 300-250 v.Chr.
• 
  Etruskische wierookbrander met Aphrodite en duifjes. Brons, late 4e eeuw v.Chr.
• 
  Hermaphroditus, uit Aphrodisias. Marmer, 1e eeuw v.Chr.
• 
  Monumentale Romeinse sarcofaag. Marmer, vroege 3e eeuw n.Chr.
• 
  Gipsafgietsels van antieke sculptuur.

• Prof. dr. G.A.S. Snijder (vanaf 1934)
• Prof. dr. C.H.E. Haspels (vanaf 1946)
• Prof. dr. J.M. Hemelrijk (vanaf 1965)
• Prof. dr. H.A.G. Brijder (vanaf 1986)
• Prof. dr. R.A. Lunsingh Scheurleer (vanaf 2002)
• Prof. dr. W.M.H. Hupperetz (sinds 2009)

• H.A.G. Brijder - G. Jurriaans-Helle (red.), Een gids voor de collecties van het Allard Pierson Museum, Amsterdam, 2002. ISBN 9071211371, pp. 8-18.
• G. Jurriaans-Helle, Het oude Allard Pierson Museum, in Allard Pierson Mededelingen 100 (2009), pp. 4-10.

• Allard Pierson - De Collecties van de Universiteit van Amsterdam
• Academisch Erfgoed

Zie de categorie Allard Pierson Museum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.