Fajoemportret

De meeste mensen die op de kunstwerken zijn afgebeeld, zijn vrij onbelangrijk geweest. Daar de heersers in Egypte in de meeste gevallen Romeins waren, werden zij volgens de Romeinse tradities begraven, in een sarcofaag zonder portret.

De mensen die wel zijn geportretteerd, waren over het algemeen vrij jong en hadden veel kinderen. Hun leven werd echter dikwijls bedreigd door diverse ziekten. De levensverwachting was in deze periode in Egypte erg laag. CAT-scans hebben in 2000 overeenkomsten aangetoond tussen leeftijd en sekse van de mummies met die van de afgebeelde personen, wat bewijst dat de portretten op het moment van overlijden recent waren geschilderd.

Vrouwenportret met sieraden

Het is de vraag of Fajoemportretten de personen wel weergaven zoals ze werkelijk waren. Onderzoeken van kunsthistorici hebben aangetoond dat er in de portretten meestal werd gekozen voor een soort standaard, academisch hoofd, met daarop een combinatie van standaard kapsels, standaard ogen en een standaard neus. Bovendien kan het worden betwist of doodzieke mensen er in bepaalde gevallen nog wel zo vitaal uit hebben gezien. In enkele gevallen denkt men echter dat de schilder geprobeerd heeft de echte persoon weer te geven, zoals bij het voorbeeld links, met de lange neus en de sieraden.

Fajoemportretten zijn vervaardigd met encaustiek, wat inhoudt dat ze zijn gemaakt van hele hete, gepigmenteerde bijenwas op een houten paneel. Door de droge hitte in de woestijnstad Fajoem zijn de portretten tot op de dag van vandaag bewaard gebleven.

De Fajoemportretten vertonen kenmerken van de Romeinse, Byzantijnse en Koptische kunst. Ook lijkt er in de schilderijen een soort naturalisme naar voren te komen. Samen met de fresco's uit Macedonië, Pompeï en Herculaneum behoren de portretten tot de best bewaarde schilderingen uit de Oudheid.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Fajoemportretten op Wikimedia Commons.