Algemene periodieke keuring

Keuringsbedrijven met een RDW-erkenning zijn herkenbaar aan een oranje/wit schild waarop staat: RDW erkend; APK lichte voertuigen

In Nederland staat de keuringsplicht beschreven in de Wegenverkeerswet 1994 en daarvan afgeleide regelingen. Volgens deze regelgeving moet elke personenauto, of bedrijfsauto die beladen niet zwaarder is dan 3500 kilogram, regelmatig worden gekeurd. Voor auto's met als brandstof benzine of andere brandstof niet zijnde diesel of verdicht gas, in gebruik genomen na 31-12-2004 (met uitzondering van bussen, taxi’s en ambulances) is dat na 4 jaar, daarna tweemaal om de twee jaar en daarna elk jaar. Personenauto’s, bedrijfsauto’s en driewielige voertuigen met een toegestane maximummassa van niet meer dan 3.500 kg die 30 jaar en ouder zijn maar na 31-12-1959 in gebruik zijn genomen moeten eenmaal in de twee jaar worden gekeurd (met uitzondering van bussen, taxi’s en ambulances). Voor alle overige categorieën is de eerste keuring na 3 jaar en daarna jaarlijks.

De apk is een momentopname en geeft geen garantie dat een auto de rest van het jaar veilig blijft om mee te rijden. De keuring geeft slechts een beeld van de technische staat van de auto op het moment van de keuring.

De keuring wordt uitgevoerd door garages en organisaties die hiervoor een vergunning hebben gekregen van de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW), Centrum voor voertuigtechniek en informatie en bij de RDW zelf.

Vanaf 2009 mogen de keuringen ook worden uitgevoerd in bepaalde Belgische keuringscentra. Vanaf november 2012 kan dit ook bij een beperkt aantal ITV-stations[5] in Spanje.[6]

De apk is nadrukkelijk geen onderhoudsbeurt, maar wordt wel vaak gecombineerd met een beurt.

Bij de apk let de keurmeester onder andere op de volgende onderdelen:

• verkeersveiligheid (remmen, wielophanging, schokdempers, banden, stuurinrichting, verlichting en carrosserie);
• milieu: uitlaatgassen, geen olielekkage toegestaan.

Als een auto is gekeurd, ontvangt de eigenaar een keuringsrapport, zowel bij een goedkeuring als bij een afkeuring van de auto. In Nederland is het niet meer verplicht om het keuringsrapport in de auto te hebben en op verzoek te tonen, maar in het buitenland kan er nog wel naar gevraagd worden.

Op het keuringsrapport worden niet alleen reparatie- en afkeurpunten aangegeven, maar ook adviespunten. Dit zijn geconstateerde gebreken die nog niet tot afkeur van de auto leiden maar wel binnen afzienbare tijd gerepareerd moeten worden.

Als een auto naar aanleiding van de apk reparaties nodig heeft, wordt deze afgekeurd. De eigenaar krijgt dan tot de vervaldatum de tijd om zijn auto te laten repareren. Gedurende de periode tot de vervaldatum mag met de auto alleen op de openbare weg worden gereden van het apk-station naar het reparatiebedrijf. Als de auto weer gerepareerd is, wordt deze alsnog goedgekeurd en afgemeld bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). De reparaties moeten vóór de vervaldatum van de lopende periode worden uitgevoerd. De apk mag vanaf twee maanden vóór de vervaldatum plaatsvinden.

Als iemand vindt dat zijn voertuig ten onrechte is goed- of afgekeurd en hij komt er met zijn apk-instantie niet uit, dan kan hij bij de RDW Centrum voor voertuigtechniek en informatie een herkeuring in beroep aanvragen. De behandeling van een dergelijke aanvraag kost € 45,00. Men krijgt dit bedrag terug als het voertuig inderdaad onterecht is goed- of afgekeurd.

De RDW laat met enige regelmaat steekproefsgewijs auto's een herkeuring ondergaan, om te controleren of de garage de auto terecht heeft goed- of afgekeurd. Dit wordt bepaald op het moment dat het keuringsresultaat van de auto bij de RDW wordt doorgegeven. In dat geval kan het tot 1,5 uur duren voordat de auto herkeurd is en zijn de garage en de eigenaar wettelijk verplicht deze tijd te wachten met ander onderhoud of het weer in gebruik nemen van de auto. Bij circa 3% van alle te keuren auto's wordt een steekproef uitgevoerd.

De apk wordt uitgevoerd door een keurmeester. In theorie is deze onafhankelijk, maar in de praktijk is hij dit meestal niet, omdat hij doorgaans in loondienst is bij de garage die de apk uitvoert. Omdat de apk-garage meestal ook de reparaties uitvoert die voortvloeien uit een afkeuring en daar dus extra omzet/inkomen uit heeft, heeft het bedrijf belang bij afkeuring en is er dus sprake van belangenverstrengeling.[7] In de praktijk wordt dan ook zelden een weigering tot afgifte keuringsrapport afgegeven na een apk-controle.[8] Meestal krijgt de eigenaar eerst te horen welke reparaties uitgevoerd moeten worden, waarna een apk met keuringsrapport volgt.

Apk's kunnen ook worden uitgevoerd bij instanties die geen reparaties doen, zoals onafhankelijke keuringsstations en de keuringsstations van de RDW. Dit waarborgt wel de onafhankelijkheid van de keurmeester.

Om het afkeuren zonder afmelden te voorkomen laat de RDW zogenaamde 'anonieme apk-keuringen' uitvoeren. Dit houdt in dat een RDW-inspecteur anoniem bij een garagebedrijf langskomt – dus zonder zich als zodanig bekend te maken – voor een apk. Als blijkt dat afkeur niet wordt afgemeld of onterecht is, kan het betreffende garagebedrijf een sanctie verwachten. In het ergste geval kan zelfs de apk-erkenning worden ingetrokken.

Voor de keuring bestaat geen standaard-tarief. Het tarief wordt bepaald door het bedrijf dat de keuring uitvoert. Garagebedrijven voeren de apk vaak kosteloos uit als deze wordt gecombineerd met een onderhoudsbeurt. Voor een apk zonder onderhoudsbeurt kan 15 tot 50 euro worden berekend.

Meestal berekenen garagebedrijven een toeslag voor de roetmeting, indien deze verplicht is. Tegenwoordig is de roetmeting alleen nog verplicht zonder On-board diagnostics (OBD) of met OBD waarbij er foutcodes tevoorschijn komen. Soms worden er ook kosten gerekend voor de viergastest. Over het algemeen berekent men ook afmeldkosten bij goedkeuring (afmelden van afkeur is gratis).

In 2007 heeft de RDW besloten om door Justitie bij alle auto's te laten controleren of de apk niet verlopen was. Om de database op te schonen, werd een regeling getroffen voor de autobezitters die hun oude auto hadden laten slopen en dat niet aan de RDW hadden doorgegeven. De bezitters van de auto's waarvan de apk was verlopen, werden automatisch door Justitie beboet. De bezitters konden een boete voorkomen door de oude gegevens recht te zetten.