Akira Kurosawa

Tijdens zijn leven zag hij Japan veranderen van een land met militaire ambities tot een meer vreedzame economische macht. Hoewel Kurosawa voornamelijk wordt herinnerd om zijn films uit de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw, ging hij tot zijn dood door met het schrijven en regisseren van films. Hij overleed in Setagaya, Tokio. Kurosawa was ook een getalenteerd schilder. In aanvulling op het script schilderde hij de scènes van zijn films, zoals hij zag dat ze moesten worden.

Kurosawa's bekendste films zijn gesitueerd in Japans feodale periode (van de 13e eeuw tot de 17e eeuw). Verschillende van zijn plots zijn bewerkingen van William Shakespeares werk, bijvoorbeeld Ran (gebaseerd op King Lear), Troon van bloed (gebaseerd op Macbeth) en De slechten slapen goed (gebaseerd op Hamlet). De verborgen vesting (Kakushi toride no san akunin), het verhaal van een prinses, haar generaal, en twee ongemanierde boeren, wordt door George Lucas genoemd als een invloed op zijn Star Warsfilms. Andere bekende Kurosawa films zijn Rashomon (gebaseerd op een verhaal van Ryūnosuke Akutagawa, favoriete film van de Nederlandse regisseur Paul Verhoeven, winnaar op het filmfestival van Venetië en Oscarwinnaar voor de beste buitenlandse film, waarmee Kurosawa in het westen bekendheid verwierf), De zeven samoerai (later opnieuw verfilmd als de western The Magnificent Seven), en Yojimbo – die de basis vormde voor de western A Fistful of Dollars. Kurosawa regisseerde ook een verfilming van de Russische roman De idioot van Dostojevski en Hemel en hel, een misdaadfilm, gebaseerd op een roman van de Amerikaanse schrijver Ed McBain, die ook The Birds schreef, verfilmd door Alfred Hitchcock.

In zestien van zijn films, gemaakt tussen 1948 en 1964, komen steeds dezelfde acteurs terug, vooral Toshiro Mifune, met wie hij na Roodbaard echter niet meer verder werkte. Na die film begon Kurosawa in kleur te werken, en veranderde hij de stijl en reikwijdte van zijn films, die tot dan toe neigden naar het verhalende. Kurosawa begon aan een Hollywood project: Tora! Tora! Tora! over de aanval op Pearl Harbor, met Toshiro Mifune, maar nog voor de film was voltooid liet 20th Century Fox Kurosawa vervangen door Kinji Fukasaku. Zijn volgende film Dodesukaden, over een groep arme mensen die rond een vuilnisbelt leven, was in Japan geen succes.

Na deze flop deed Kurosawa een poging tot zelfmoord, die hij overleefde. Het had hem gegriefd dat zijn productiemaatschappij Toho zijn films op video had uitgebracht om financiële middelen te recupereren. Hij ging door met filmen, en maakte: Dersu Uzala (1975, naar het boek van Vladimir Arsenjev), opgenomen en gefinancierd in de Sovjet-Unie en gesitueerd in Siberië aan het begin van de 20e eeuw; verder ook zonder Toho, maar ditmaal met westers productiegeld Kagemusha (1980), het verhaal van een man die de dubbelganger is van een Japanse krijgsheer en diens identiteit aanneemt; Ran (1985); en aan het eind van zijn leven Dreams, Een dag in augustus en Madadayo. De actiefilm Runaway Train uit 1985 is de Amerikaanse bewerking van een script van Kurosawa.

De film The Seven Samurai staat in de top 250 films aller tijden op IMDb op de 13e plaats genoteerd (september 2011). Andere films van Kurosawa die in dezelfde top 250 staan zijn Ran, Rashomon, Ikiru en Yojimbo.

• Sanshiro Sugata (1943)
• Zoku Sanshiro Sugata (1944)
• Kerels die trappen op de staart van een tijger (1945)
• Geen spijt over mijn jeugd (1946)
• Subarashiki nichiyobi (1947)
• Yoidore tenshi (1948)
• Shizukanaru kettō (1949)
• Nora Inu (1949)
• Rashomon (1950)
• De idioot (1951)
• Ikiru (1952)
• De zeven samoerai (1954)
• Troon van bloed (1957)
• Hemel en hel (1957)
• De verborgen vesting (1958)
• De slechten slapen goed (1960) (eerste productie onder Kurosawa's eigen productiemaatschappij)
• Yojimbo (1961)
• Sanjuro (1962)
• Tengoku to jigoku (1963)
• Roodbaard (1965)
• Dodesukaden (1970)
• Dersu Uzala (1975)
• Kagemusha (1980)
• Ran (1985)
• Een dag in augustus (1992)
• Madadayo (1993)

• Reader Zomerfilmcollege 2001 te Brugge door de Vlaamse Dienst voor Filmcultuur.

Zie de categorie Akira Kurosawa van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.