Abdij van Rijnsburg

De Abdij van Rijnsburg (1133 - 1574) werd in 1133 gesticht door Petronilla van Saksen, de weduwe van graaf Floris II, tijdens haar regentschap voor haar zoon Dirk VI. Het was een benedictinessenabdij voor uitsluitend adellijke vrouwen. Op grond van de overgeleverde liturgische handschriften kan worden vastgesteld dat men de Germaanse liturgische gebruiken volgde.[1] Er is zo goed als geen reden aan te nemen dat de abdij Rijnsburg of haar moederhuis Stötterlingenburg in de Noordelijke Harz ooit tot de orde van Cluny hebben behoord.[2]

Oudste stuk van het Nationaal Archief uit 1179 waarin de Abdij van Rijnsburg voorkomt. De oorkonde draagt het zegel van paus Alexander III en bevestigt hiermee een eerdere afspraak van zijn voorganger paus Innocentius II met de Hollandse graaf Dirk VI. Zij komen al in 1140 overeen dat de Hollandse abdijen van Egmond en Rijnsburg aan de paus worden overgedragen.

Landschap met de ruïne van de Abdij van Rijnsburg (Aelbert Cuyp c. 1640 - 1642)

Tekst op de plaats waar de Abdij van Rijnsburg stond

Situatieplan en ruïne van de abdij, tekening.

Onder bescherming van de graven en gravinnen van Holland werd het de belangrijkste vrouwenabdij van Holland, met zeer veel bezittingen, waaronder Aalsmeer en Boskoop.

Een van de abdissen van de Abdij was Maria Schenck van Toutenburg.

In 1574 werden de gebouwen van de abdij verwoest. In het centrum van Rijnsburg, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, resteert, als deel van de huidige kerk, alleen nog een van de twee torens van de romaanse abdijkerk.