De democratische planeconomie is het tegenovergestelde van een stalinistische planeconomie. Het houdt in dat de productie overeenstemt met de behoeften. Zijn er deze maand meer schoenen nodig? Dan worden er meer geproduceerd. En zijn er minder sokken nodig? Dan produceren we er gewoon wat minder. In een stalinistisch land wordt er elke maand evenveel geproduceerd, ongeacht de behoefte. Dus in tegenstelling tot een socialistisch land, is er in dit land een tekort aan schoenen en een overschot aan sokken. Wat er toe leidt dat mensen met versleten schoenen rondlopen en dat de pakhuizen bol staan van de geitenwollen sokken. Voor een democratische (ook wel socialistische) planeconomie is het een vereiste de behoefte goed te kunnen inschatten. In een systeem van planning moeten de burgers, in dit geval de arbeiders en boeren, genoeg inspraak hebben om aan te geven wat ze nodig hebben. Dat is democratisch; vandaar ook democratische planeconomie. Tegenwoordig is het bijna onmogelijk om een strak geleide stalinistische planeconomie te organiseren; als de mensen alleen eten en kleding nodig hebben, is het de vraag of dit lukt. Maar als je er dan mp3-spelers, computers, wasmachines bij krijgt, met nog honderdduizenden andere producten die er in alle soorten en maten zijn? Dan wordt het echt onmogelijk.
In dit geval vormt de bureaucratie een rem op de ontwikkeling, want zij kan niet voldoen aan de behoeftes van de arbeiders. Daarom lijkt de democratische planeconomie de enige planeconomie te zijn die tegenwoordig nog kans van slagen heeft. Sommigen zien in deze planeconomie zelfs de redding van de mensheid; niemand gaat er meer op achteruit, iedereen is gelijk en iedereen krijgt wat hij nodig heeft. Daar zit wat in, als het zou kunnen. Al heeft het communisme vaak gelijkheid gepredikt, en dat nooit waargemaakt – het trotskisme is daar tot op heden niet schuldig aan. Misschien eindelijk gelijkheid in een communistische staat naar Trotski’s maatstaven? Niemand zal het weten tot er ooit een trotskistische staat wordt opgericht.