համար

From Old Armenian համար (hamar, “number”). The sense "for" is attested already in Old Armenian ի համար (i hamar), ի համարի (i hamari, “for, on account of”). The sense "room" is a semantic loan from Russian но́мер (nómer).

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [hɑˈmɑɾ]
• Hyphenation: հա‧մար

• Audio

  (file)

համար • (hamar)

1. for

   ինձ համար ― inj hamar ― for me

2. for the sake of
3. in order to

համար • (hamar)

1. number
2. size (of clothes or shoes)
3. issue (of a newspaper or a magazine)
4. room (in a hotel)
5. (dated) judgement, reckoning, examination, account
6. (dialectal) lesson

   Synonym: դաս (das)

An Iranian borrowing: compare Middle Persian [script needed] (ʾmʾl /āmār/, “reckoning, consideration”), Persian همار‎ (hamâr, “number, quantity, measure”), آمار‎ (âmâr, “numeration, calculation”).[1][2][3] For further origin see Old Persian *𐏃𐎶𐎠𐎼𐎣𐎼 (h-m-a-r-k-r /*hammārakara-/). Georgian ამარი (amari) is borrowed from the same source, possibly via Armenian.

համար • (hamar)

1. number, sum

   Synonym: թիւ (tʿiw)

   հանել թիւ համարոյ ― hanel tʿiw hamaroy ― to draw or cast lots

   թուով համարով էր ամենայն ― tʿuov hamarov ēr amenayn ― all was counted

2. numbering, reckoning, estimation

   Synonym: հաշիւ (hašiw)

   ի համար ածել, արկանել, դնել ― i hamar acel, arkanel, dnel ― to count, to calculate, to compare

   մտանել ի համար ― mtanel i hamar ― to be reckoned, numbered, esteemed among

   համար դնել ընդ ումեք ― hamar dnel ənd umekʿ ― to dispute

   համարովք թուոց կատարեալ ― hamarovkʿ tʿuocʿ katareal ― a clever arithmetician

3. judgement, reckoning, examination, account

   Synonyms: քննութիւն (kʿnnutʿiwn), վճիռ (včiṙ)

   համար առնուլ, պահանջել ― hamar aṙnul, pahanǰel ― to ask for an account of, to require one to account for

   համար առնել ― hamar aṙnel ― to find out an explication of, to examine; to take or draw up an inventory of; to take stock

   համար տալ ― hamar tal ― to render an account; to give a reason; to be responsible, to account for

   համար առնուլ ի մէջ ծառայից իւրոց ― hamar aṙnul i mēǰ caṙayicʿ iwrocʿ ― to make an account with his servants

   տուր զհամար տնտեսութեան քո ― tur zhamar tntesutʿean kʿo ― give an account of thy stewardship

4. esteem, respect, regard, consideration

   Synonym: վարկ (vark)

   ի համար, ի համարի ― i hamar, i hamari ― for, on account of

   ընդ մի համար ― ənd mi hamar ― same, same thing

   ընդ մի համար ― ənd mi hamar ― same, same thing

   ի համարի լինել ― i hamari linel ― to be counted as, to pass for, to be reputed, esteemed

   ընդ մարդկան կալ ի համարի ― ənd mardkan kal i hamari ― to be taken for a man

   ոչ եղեւ ի համարի բան իմ ― očʿ ełew i hamari ban im ― no attention was paid to my words

   չէ ինչ ի համարի ― čʿē inčʿ i hamari ― it is unimportant; no matter

5. lesson

   համար առնուլ ― hamar aṙnul ― to take lessons

   գիտել, ուսանել, ասել զհամարն ― gitel, usanel, asel zhamarn ― to know, to learn, to say or repeat one's lesson

• համարակար (hamarakar)

• Armenian: համար (hamar)
• → Georgian: ამარი (amari) (possibly)

• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “համար”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Łazarean, Ṙ. S. (2006), “համար”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “համար”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy