կծանեմ
Old Armenian
Alternative forms
- կծեմ (kcem)
Etymology
The root is կիծ- (kic-), of uncertain origin, + -ան- (-an-). Perhaps from Proto-Indo-European *geyd- (“to stick, jab, tickle”) and cognate with English kittle, German kitzeln (“to tickle”), Icelandic kitla (“to tickle”). See also Old Armenian կէտ (kēt), Middle Armenian կէտ (kēt, “kind of biting fly”), Armenian կիճ (kič), ճիճ (čič).
Verb
կծանեմ • (kcanem)
Conjugation
active
| infinitive | կծանել (kcanel) | participle | կծեալ (kceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կծ- (kc-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կծանեմ (kcanem) | կծանես (kcanes) | կծանէ (kcanē) | կծանեմք (kcanemkʿ) | կծանէք (kcanēkʿ) | կծանեն (kcanen) | |
| imperfect | կծանէի, կծանեի* (kcanēi, kcanei*) | կծանէիր, կծանեիր* (kcanēir, kcaneir*) | կծանէր (kcanēr) | կծանէաք, կծանեաք* (kcanēakʿ, kcaneakʿ*) | կծանէիք, կծանեիք* (kcanēikʿ, kcaneikʿ*) | կծանէին, կծանեին* (kcanēin, kcanein*) | |
| aorist | կծի (kci) | կծեր (kcer) | եկիծ, կիծ (ekic, kic) | կծաք (kcakʿ) | կծէք, կծիք (kcēkʿ, kcikʿ) | կծին (kcin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կծանիցեմ (kcanicʿem) | կծանիցես (kcanicʿes) | կծանիցէ (kcanicʿē) | կծանիցեմք (kcanicʿemkʿ) | կծանիցէք (kcanicʿēkʿ) | կծանիցեն (kcanicʿen) | |
| aorist | կծից (kcicʿ) | կծցես (kccʿes) | կծցէ (kccʿē) | կծցուք (kccʿukʿ) | կծջիք (kcǰikʿ) | կծցեն (kccʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կի՛ծ (kíc) | — | — | կծէ՛ք (kcḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | կծջի՛ր (kcǰír) | — | — | կծջի՛ք (kcǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կծաներ (mí kcaner) | — | — | մի՛ կծանէք (mí kcanēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | կծանել, կծանիլ* (kcanel, kcanil*) | participle | կծեալ (kceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կծ- (kc-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կծանիմ (kcanim) | կծանիս (kcanis) | կծանի (kcani) | կծանիմք (kcanimkʿ) | կծանիք (kcanikʿ) | կծանին (kcanin) | |
| imperfect | կծանէի (kcanēi) | կծանէիր (kcanēir) | կծանէր, կծանիւր (kcanēr, kcaniwr) | կծանէաք (kcanēakʿ) | կծանէիք (kcanēikʿ) | կծանէին (kcanēin) | |
| aorist | կծայ (kcay) | կծար (kcar) | կծաւ (kcaw) | կծաք (kcakʿ) | կծայք (kcaykʿ) | կծան (kcan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կծանիցիմ (kcanicʿim) | կծանիցիս (kcanicʿis) | կծանիցի (kcanicʿi) | կծանիցիմք (kcanicʿimkʿ) | կծանիցիք (kcanicʿikʿ) | կծանիցին (kcanicʿin) | |
| aorist | կծայց (kcaycʿ) | կծցիս (kccʿis) | կծցի (kccʿi) | կծցուք (kccʿukʿ) | կծջիք (kcǰikʿ) | կծցին (kccʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կծի՛ր (kcír) | — | — | կծարո՛ւք (kcarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | կծջի՛ր (kcǰír) | — | — | կծջի՛ք (kcǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կծանիր (mí kcanir) | — | — | մի՛ կծանիք (mí kcanikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- ախտակիծ (axtakic)
- բոցակիծ (bocʿakic)
- գաղտակիծ (gałtakic)
- գաղտակծութիւն (gałtakcutʿiwn)
- դառնակսկիծ (daṙnakskic)
- զկծագոյն (zkcagoyn)
- զկծանք (zkcankʿ)
- զկծեմ (zkcem)
- զկծեցուցանեմ (zkcecʿucʿanem)
- զկծեցուցիչ (zkcecʿucʿičʿ)
- զկծիմ (zkcim)
- զկծումն (zkcumn)
- խորովակսկիծ (xorovakskic)
- կիծ (kic)
- կծատեմ (kcatem)
- կծեցուցանեմ (kcecʿucʿanem)
- կծու (kcu)
- կծուագին (kcuagin)
- կծուագոյն (kcuagoyn)
- կծուադեղ (kcuadeł)
- կծուած (kcuac)
- կծուակիծ (kcuakic)
- կծուակիծ (kcuakic)
- կծուահամ (kcuaham)
- կծուեմ (kcuem)
- կծութիւն (kcutʿiwn)
- կծուին (kcuin)
- կծուութիւն (kcuutʿiwn)
- կծտամ (kctam)
- կսկիծ (kskic)
- կսկծաբեր (kskcaber)
- կսկծագին (kskcagin)
- կսկծագոյն (kskcagoyn)
- կսկծալի (kskcali)
- կսկծական (kskcakan)
- կսկծակիծ (kskcakic)
- կսկծակիծ (kskcakic)
- կսկծահար (kskcahar)
- կսկծանք (kskcankʿ)
- կսկծացուցանեմ (kskcacʿucʿanem)
- կսկծաւոր (kskcawor)
- կսկծելի (kskceli)
- կսկծեցուցանեմ (kskcecʿucʿanem)
- կսկծեցուցանող (kskcecʿucʿanoł)
- կսկծեցուցանողական (kskcecʿucʿanołakan)
- կսկծեցուցիչ (kskcecʿucʿičʿ)
- կսկծիմ (kskcim)
- կսկծողական (kskcołakan)
- կսկծոտ (kskcot)
- կսկծումն (kskcumn)
- մանրակծու (manrakcu)
- շատակսկիծ (šatakskic)
- չարակսկիծ (čʿarakskic)
- ջերմակիծ (ǰermakic)
- սաստկակսկիծ (sastkakskic)
Descendants
- Armenian: կծել (kcel)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “կծանեմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կծանեմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կիծ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 362
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.