խոզ

Armenian

Pronunciation

Etymology 1

From Old Armenian խոզ (xoz).

Noun

խոզ • (xoz)

  1. pig
  2. (figuratively, derogatory) fat person
  3. (figuratively, derogatory) dirty, filthy person
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative խոզ (xoz) խոզեր (xozer)
dative խոզի (xozi) խոզերի (xozeri)
ablative խոզից (xozicʿ) խոզերից (xozericʿ)
instrumental խոզով (xozov) խոզերով (xozerov)
locative — —
definite forms
nominative խոզը/խոզն (xozə/xozn) խոզերը/խոզերն (xozerə/xozern)
dative խոզին (xozin) խոզերին (xozerin)
1st person possessive forms (my)
nominative խոզս (xozs) խոզերս (xozers)
dative խոզիս (xozis) խոզերիս (xozeris)
ablative խոզիցս (xozicʿs) խոզերիցս (xozericʿs)
instrumental խոզովս (xozovs) խոզերովս (xozerovs)
locative — —
2nd person possessive forms (your)
nominative խոզդ (xozd) խոզերդ (xozerd)
dative խոզիդ (xozid) խոզերիդ (xozerid)
ablative խոզիցդ (xozicʿd) խոզերիցդ (xozericʿd)
instrumental խոզովդ (xozovd) խոզերովդ (xozerovd)
locative — —
Derived terms

Etymology 2

Learned borrowing from Middle Armenian խօզ (xōz), from Old Armenian խօզ (xōz).

Alternative forms

Noun

խոզ • (xoz)

  1. a type of algae
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative խոզ (xoz) խոզեր (xozer)
dative խոզի (xozi) խոզերի (xozeri)
ablative խոզից (xozicʿ) խոզերից (xozericʿ)
instrumental խոզով (xozov) խոզերով (xozerov)
locative խոզում (xozum) խոզերում (xozerum)
definite forms
nominative խոզը/խոզն (xozə/xozn) խոզերը/խոզերն (xozerə/xozern)
dative խոզին (xozin) խոզերին (xozerin)
1st person possessive forms (my)
nominative խոզս (xozs) խոզերս (xozers)
dative խոզիս (xozis) խոզերիս (xozeris)
ablative խոզիցս (xozicʿs) խոզերիցս (xozericʿs)
instrumental խոզովս (xozovs) խոզերովս (xozerovs)
locative խոզումս (xozums) խոզերումս (xozerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative խոզդ (xozd) խոզերդ (xozerd)
dative խոզիդ (xozid) խոզերիդ (xozerid)
ablative խոզիցդ (xozicʿd) խոզերիցդ (xozericʿd)
instrumental խոզովդ (xozovd) խոզերովդ (xozerovd)
locative խոզումդ (xozumd) խոզերումդ (xozerumd)

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain. Compare Middle Persian HZWLYA / hwk' (xūk, xūg), Persian خوک‎ (xuk); Ancient Greek ὗς (hûs); Laz ღეჯი (ɣeǯi), Mingrelian ღეჯი (ɣeǯi), Georgian ღორი (ɣori); Old Armenian խոճկոր (xočkor).

Noun

խոզ • (xoz)

  1. boar, sow; pig, hog, swine
    խոզ մատակ ― xoz matak ― sow
    խոզ մալեալ ― xoz maleal ― hog
    խոզ ծովային ― xoz covayin ― sea-hog
    հնդիկ խոզ ― hndik xoz ― guinea-pig
    ցնկնիլ խոզի ― cʿnknil xozi ― to farrow, to pig
    ծնունդք խոզի ― cnundkʿ xozi ― litter of pigs
    կաթնկեր խոզ ― katʿnker xoz ― sucking-pig
    գոմք խոզից ― gomkʿ xozicʿ ― pig-sty
    երամակ խոզից ― eramak xozicʿ ― herd of swine
    միս խոզի ― mis xozi ― pork
    ապուխտ խոզի ― apuxt xozi ― ham
    խորխ խոզի ― xorx xozi ― rind (of bacon)
    մորթ խոզի ― mortʿ xozi ― pigskin
    խանչէ, գոհգոհէ, կնչէ, գրդայ, կռնչէ խոզ ― xančʿē, gohgohē, knčʿē, grday, kṙnčʿē xoz ― the hog grunts
    խոզի փուշ ― xozi pʿuš ― anagyris, bean-trefoil
    խոզի մազ ― xozi maz ― maiden's hair, adiantum
  2. (astronomy) name of a certain star
  3. (in the plural, medicine) scrofula

Declension
i-type
singular plural
nominative խոզ (xoz) խոզք (xozkʿ)
genitive խոզի (xozi) խոզից (xozicʿ)
dative խոզի (xozi) խոզից (xozicʿ)
accusative խոզ (xoz) խոզս (xozs)
ablative խոզէ (xozē) խոզից (xozicʿ)
instrumental խոզիւ (xoziw) խոզիւք (xoziwkʿ)
locative խոզի (xozi) խոզս (xozs)
i-a-type
singular plural
nominative խոզ (xoz) խոզք (xozkʿ)
genitive խոզի (xozi) խոզաց (xozacʿ)
dative խոզի (xozi) խոզաց (xozacʿ)
accusative խոզ (xoz) խոզս (xozs)
ablative խոզէ (xozē) խոզաց (xozacʿ)
instrumental խոզաւ (xozaw) խոզաւք = խոզօք (xozawkʿ = xozōkʿ)
locative խոզի (xozi) խոզս (xozs)

Derived terms
  • խոզաբար (xozabar)
  • խոզաբարոյ (xozabaroy)
  • խոզաբոյծ (xozaboyc)
  • խոզաբուտ (xozabut)
  • խոզագնաց (xozagnacʿ)
  • խոզակեր (xozaker)
  • խոզակերպ (xozakerp)
  • խոզաձեւ (xozajew)
  • խոզաճարակ (xozačarak)
  • խոզամիտ (xozamit)
  • խոզանամ (xozanam)
  • խոզանման (xozanman)
  • խոզանստեւ (xozanstew)
  • խոզաշաւիղ (xozašawił)
  • խոզապարէն (xozaparēn)
  • խոզասպանութիւն (xozaspanutʿiwn)
  • խոզատանձ (xozatanj)
  • խոզարած (xozarac)
  • խոզաւէտ (xozawēt)
  • խոզեան (xozean)
  • խոզենի (xozeni)
  • խոզերամակ (xozeramak)
  • խոզկաղին (xozkałin)
  • խոզութիւն (xozutʿiwn)
  • խոզուկ (xozuk)
  • խոզտի (xozti)

Descendants

Further reading
  • Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “խոզ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume II, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 382–383
  • Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “խոզ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 160
  • Djahukian, Gevorg (2003), “Notes on Some Lexical Correspondences between Armenian and the Kartvelian Languages”, in Iran and the Caucasus‎, volume 7, issue 1/2, page 193 of 191–194
  • J̌ahukyan, Geworg (2010), “խոզ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 337a
  • Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 939
  • Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “խոզ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.