երկն

The root is երկ- (erk-), from Proto-Indo-European *dwey- (“to fear”). For the sound change see երկու (erku).

երկն • (erkn)

1. birth throes, birth pangs, labour pains

   երկունք ծննդկանի ― erkunkʿ cnndkani ― birth throes

   յերկունս լինել, յերկն հարկանիլ, ունել երկանց, պատել երկանց ― yerkuns linel, yerkn harkanil, unel erkancʿ, patel erkancʿ ― to be in labour, in the pangs of child-birth, to labour

   • 5th century AD (disputed), Moses of Chorene, History of the Armenians, ch. 85-87 (Birth of Vahagn)

     Երկնէր երկին, երկնէր երկիր, երկնէր եւ ծովն ծիրանի.

     երկն ի ծովուն ունէր եւ զկարմրիկն եղեգնիկ.

     ընդ եղեգան փող ծուխ ելանէր, ընդ եղեգան փող բոց ելանէր.

     եւ ի բոցոյն վազէր խարտեաշ պատանեկիկ. նա հուր հեր ունէր,

     ապա թէ բոց ունէր մօրուս, եւ աչկունքն էին արեգակունք

     Erknēr erkin, erknēr erkir, erknēr ew covn cirani.

     erkn i covun unēr ew zkarmrikn ełegnik.

     ənd ełegan pʿoł cux elanēr, ənd ełegan pʿoł bocʿ elanēr.

     ew i bocʿoyn vazēr xarteaš patanekik. na hur her unēr,

     apa tʿē bocʿ unēr mōrus, ew ačʿkunkʿn ēin aregakunkʿ

     Parturient heaven, parturient earth, parturient also the crimson sea.

     In its labours lay in the sea also the carmine reed.

     Smoke rose from the reed, a flame rose from the reed.

     And from the flame, a red haired boy escaped. Hair he had of fire,

     also a beard he had of flame(s), and his eyes were suns.

2. fear, grief, sorrow

Mostly used in the plural.

• երկիւղ (erkiwł)

• Armenian: երկունք (erkunkʿ)

• Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “երկն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “երկն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 267