buíon

Irish

Pronunciation
  • IPA(key): /bˠiːnˠ/

Etymology 1

From Old Irish buiden.

Noun

buíon f (genitive singular buíne, nominative plural buíonta)

  1. band, troop, company
    1. (music) band
    2. (military) platoon
    3. work gang
Declension
Declension of buíon

Second declension

Bare forms

Case Singular Plural
Nominative buíon buíonta
Vocative a bhuíon a bhuíonta
Genitive buíne buíonta
Dative buíon
buín (archaic, dialectal)		 buíonta

Forms with the definite article

Case Singular Plural
Nominative an bhuíon na buíonta
Genitive na buíne na mbuíonta
Dative leis an mbuíon
leis an mbuín (archaic, dialectal)

don bhuíon
don bhuín (archaic, dialectal)

 leis na buíonta
Alternative forms
Synonyms
  • (band of musicians): banna, banna ceoil, buíon cheoil
  • (work gang): buíon oibre

Etymology 2

Verb

buíon (present analytic buíonann, future analytic buíonfaidh, verbal noun buíon, past participle buíonta)

  1. (transitive) Alternative form of buain (“reap”)
Conjugation
First Conjugation (A)
singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative present buíonaim buíonann tú;
buíonair†		 buíonann sé, sí buíonaimid buíonann sibh buíonann siad;
buíonaid†		 a bhuíonann; a bhuíonas /
a mbuíonann*; a mbuíonas*		 buíontar
past bhuíon mé; bhuíonas bhuíon tú; bhuíonais bhuíon sé, sí bhuíonamar; bhuíon muid bhuíon sibh; bhuíonabhair bhuíon siad; bhuíonadar a bhuíon /
ar bhuíon*		 buíonadh
past habitual bhuíonainn bhuíontá bhuíonadh sé, sí bhuíonaimis; bhuíonadh muid bhuíonadh sibh bhuíonaidís; bhuíonadh siad a bhuíonadh /
ar bhuíonadh*		 bhuíontaí
future buíonfaidh mé;
buíonfad		 buíonfaidh tú;
buíonfair†		 buíonfaidh sé, sí buíonfaimid;
buíonfaidh muid		 buíonfaidh sibh buíonfaidh siad;
buíonfaid†		 a bhuíonfaidh; a bhuíonfas /
a mbuíonfaidh*; a mbuíonfas*		 buíonfar
conditional bhuíonfainn / mbuíonfainn‡‡ bhuíonfá / mbuíonfᇇ bhuíonfadh sé, sí / mbuíonfadh sé, s퇇 bhuíonfaimis; bhuíonfadh muid / mbuíonfaimis‡‡; mbuíonfadh muid‡‡ bhuíonfadh sibh / mbuíonfadh sibh‡‡ bhuíonfaidís; bhuíonfadh siad / mbuíonfaidís‡‡; mbuíonfadh siad‡‡ a bhuíonfadh /
ar bhuíonfadh*		 bhuíonfaí / mbuíonfa퇇
subjunctive present go mbuíona mé;
go mbuíonad†		 go mbuíona tú;
go mbuíonair†		 go mbuíona sé, sí go mbuíonaimid;
go mbuíona muid		 go mbuíona sibh go mbuíona siad;
go mbuíonaid†		 — go mbuíontar
past dá mbuíonainn dá mbuíontá dá mbuíonadh sé, sí dá mbuíonaimis;
dá mbuíonadh muid		 dá mbuíonadh sibh dá mbuíonaidís;
dá mbuíonadh siad		 — dá mbuíontaí
imperative buíonaim buíon buíonadh sé, sí buíonaimis buíonaigí;
buíonaidh†		 buíonaidís — buíontar
verbal noun buíonadh
past participle buíonta

* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation
Irish mutation
Radical Lenition Eclipsis
buíon bhuíon mbuíon
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

References
  • "buíon" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
  • “buiden” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.