Élisabeth Vigée-Le Brun

Louise-Élisabeth was een dochter van kunstschilder Louis Vigée en Jeanne Maissin. Haar eerste vijf levensjaren werd ze verzorgd door een boerenfamilie bij Chartres, terug in Parijs verbleef ze in het internaat van een kloosterschool. Vanaf 1767 woonde ze thuis en kreeg ze tekenles van haar vader die echter hetzelfde jaar nog overleed.

Daarna studeerde ze bij Gabriel Briard en Horace Vernet. Ook Jean-Baptiste Greuze had invloed op de ontwikkeling van haar neoclassicistische stijl. Vanaf haar 15e verdiende ze haar geld met het maken van portretten, al moest ze in 1774 haar atelier tijdelijk sluiten omdat ze geen licentie had. In 1776 trouwde Élisabeth Vigée met kunsthandelaar Jean Baptiste Pierre Le Brun.

Marie Antoinette (1783)

Ze ontwikkelde zich in de jaren 1770 tot een veelgevraagd portretschilder. Ook koningin Marie Antoinette liet zich vanaf 1778 meermaals door Vigée-Le Brun portretteren; andere leden van het hof volgden.

In 1780 werd Jeanne Julie Louise geboren, haar enig kind. In 1781 maakte ze met haar echtgenoot een reis door de noordelijke en zuidelijke Nederlanden, waar ze de schildertechniek van de Vlaamse en Hollandse meesters bestudeerde. Ze vervaardigde hier ook enkele portretten.

Charles Alexandre de Calonne

In 1783 werd ze lid van de Koninklijke Academie voor Beeldhouw- en Schilderkunst, als historieschilder. Het bestuur van de academie maakte bezwaar tegen haar kandidatuur, maar de benoeming vond op koninklijk verzoek toch doorgang. Ondanks deze koele ontvangst prezen critici haar in 1785 vanwege de op de Salon van de Académie getoonde werk.

Door haar succes en vele contacten in de society werd Vigée-Le Brun in de jaren voor de Revolutie zelf ook een bekende figuur. Zoals gebruikelijk werden haar zonder bewijs tal van buitenechtelijke relaties toegedicht, in 1789 werden zelfs gefingeerde liefdesbrieven tussen haar en minister van financiën Calonne gepubliceerd.

Vigée-Le Brun behoorde tot de eerste golf vluchtelingen die na het uitbreken van de Franse Revolutie het land verlieten. Vanaf eind 1789 verbleef ze met haar dochter in Italië, waar ze met succes haar carrière voortzette; in 1792 ging ze naar Wenen, in 1795 naar Rusland. Haar 12 jaar durende ballingschap werd een triomftocht langs de Europese aristocratie.

In Frankrijk werd ze intussen bestempeld als royaliste en haar eigendommen werden in beslag genomen. Haar echtgenoot schreef vergeefs een verweerschrift, zat tijdens de terreur zelf enige tijd gevangen en voelde zich genoodzaakt een scheiding aan te vragen om zijn bezit te redden. Maar in 1800 werden de maatregelen tegen Vigée-Le Brun opgeheven. Na nog een langdurig verblijf in Berlijn keerde ze in 1802 naar Frankrijk terug.

Caroline Murat, Napoleons jongste zus, met haar dochter Letizia

Ten tijde van de Vrede van Amiens tussen Frankrijk en Engeland werkte ze in Londen, waar ze onder andere Lord Byron portretteerde. In 1805 reisde ze via Holland naar Parijs terug. Haar relatie met de Bonapartes was echter niet bijzonder goed; de enige bestelling van het keizerlijke hof, was een portret van Napoleons zuster Carolina Bonaparte in 1807.

Vanaf 1809 bewoonde Vigée-Le Brun een buiten in Louveciennes. In 1817 en 1824 exposeerde ze nog op de Salon, en tussen 1835 en 1837 publiceerde ze haar memoires. Ze overleed in 1842 en is begraven op het kerkhof van Louveciennes.

Het oeuvre van Vigée-Le Brun bestaat uit ca. 660 portretten en 200 landschappen. De portretten hebben vaak meer glamour dan diepgang, maar geven een interessant tijdsbeeld.

Élisabeth Vigée-Lebrun gold naast Angelika Kauffmann (1741–1807), Adélaïde Labille-Guiard (1749–1803) en Marguerite Gérard (1761-1837) tot de bekendste schilderessen van haar tijd.