Zuidelijk halfrond

Het zuidelijk halfrond is het gedeelte van de Aarde ten zuiden van de evenaar.

De twee continenten die geheel op het zuidelijke halfrond liggen zijn Australië en Antarctica. Azië, Zuid-Amerika en Afrika liggen gedeeltelijk op het zuidelijk halfrond. Het grootste gedeelte van de oppervlakte wordt ingenomen door oceanen; deze maken een aanzienlijk groter deel uit van de totale oppervlakte dan op het noordelijk halfrond. Het zuidelijk halfrond is veel minder bevolkt dan het noordelijke halfrond, er wonen circa 800 miljoen mensen (10-12% van de wereldbevolking).

Door de kanteling van de aardas zijn de seizoenen op het zuidelijk halfrond tegengesteld aan die op het noordelijk halfrond. Vanaf om en nabij 23 september, wanneer de zon recht boven de evenaar staat (equinox) beweegt deze schijnbaar steeds verder naar het zuiden, tot hij op ± 22 december boven de Steenbokskeerkring staat. Deze dag is ten zuiden hiervan de langste dag van het jaar en betekent het begin van de zomer op het zuidelijk halfrond. Rond 20 maart staat de zon wederom boven de evenaar en begint op het zuidelijk halfrond de herfst.

In tegenstelling tot op het noordelijk halfrond staat de zon (behalve in het gebied tussen de evenaar en de Steenbokskeerkring, wanneer het zomer is) rond het middaguur in het noorden en deze beweegt dus schijnbaar van rechts naar links gedurende de dag.[1]

Waar op het noordelijk halfrond de Poolster als oriëntatiepunt kan worden gebruikt, is deze niet te zien op het zuidelijk halfrond. Hier zijn echter enkele sterrenbeelden te zien die juist in het noorden niet of nauwelijks te zien zijn, bijv. het Zuiderkruis.