Zoerab Zjvania

Zoerab Zjvania (Georgisch: ზურაბ ჟვანია, Russisch : Зураб Виссарионович Жвания) (Tbilisi, 9 december 1963 – 3 februari 2005) was een prominente Georgisch politicus en parlementslid. Van 25 november 2003 tot 18 februari 2004 was hij minister zonder portefeuille. Hij was premier van Georgië vanaf 18 februari 2004 tot zijn dood.

Zoerab Zjvania

Zjvania werd geboren in Tbilisi. In 1985 behaalde hij zijn diploma aan de Faculteit van Biologie van de Staatsuniversiteit van Tbilisi. Hij werkte bij de universiteit tot 1992.

Zjvania ging in 1988 de nationale politiek in. Tussen 1988 en 1990 was de Groene Partij van Georgië, waarvan Zjvania medevoorzitter was, een van de oppositiegroepen die deelnamen aan de onafhankelijkheidsstrijd van Georgië. In september 1991 sloot zijn partij zich aan bij het verzet tegen de overheid van de eerste post-sovjetpresident van Georgië, Zviad Gamsachoerdia. Dit resulteerde in het aftreden van Gamsachoerdia in januari 1992. Edoeard Sjevardnadze, de vroegere Sovjetminister van Buitenlandse Zaken, werd de nieuwe premier.

Sjevardnadze richtte de Volksunie van Georgië op om een gematigde centrumrechtse groepering voor hervormingsgezinde democraten te verstrekken. Zjvania sloot zich aan bij deze groepering in 1992, en ging datzelfde jaar het Georgische parlement in. Op 25 november 1995 werd hij, na de overwinning van de partij bij de verkiezingen, verkozen tot voorzitter van het Georgische parlement.

In 2001 hadden Zjvania en Sjevardnadze onenigheid over een corruptieschandaal. Op 1 november van dat jaar verliet Zjvania de partij. In 2002 richtten hij en Micheil Saakasjvili een nieuwe partij op, de Verenigde Democraten genaamd.

De parlementaire verkiezingen van 2 november 2003 werden breed veroordeeld door lokale en internationale waarnemers. Als reactie organiseerden Zjvania en andere oppositievoerders massaprotesten tegen Shevardnadze. Twee weken van grote volksprotesten volgden, en resulteerden uiteindelijk in het aftreden van Shevardnadze op 23 november. Hij werd voor een tussenperiode vervangen door Nino Boerdzjanadze. Zjvania zelf werd minister in de overgangsoverheid voorafgaand aan nieuwe presidentiële verkiezingen die op 4 januari 2004 werden gehouden. Deze werden door Saakasjvili gewonnen.

Zjvania stierf vroeg in de ochtend van 3 februari 2005 aan koolmonoxidevergiftiging, klaarblijkelijk wegens een onvoldoende geventileerde gasverwarmer. Hij was op dat moment in het huis van Raoel Oespepov, een afgevaardigd gouverneur van het gebied Kvemo Kartli. Oesoepov stierf ook. Er zijn geen bewijzen gevonden dat hun dood met een misdrijf te maken had, maar mensen uit zijn omgeving vermoeden dat hij werd vermoord. Vlak voor zijn dood, kreeg zijn broer Georgi de waarschuwing, dat iemand van plan was zijn broer te vermoorden. Een dag na Zjvania's dood, werd een functionaris van de premier, Georgi Kjelashvili, dood gevonden: hij zou zelfmoord hebben gepleegd. Het hoofd van Zjvania's onderzoeksstaf, werd later eveneens dood aangetroffen. Volgens mensen die niet geloven in een ongeluk, heeft de dood van Zjvania te maken met diens opvattingen over de geplande privatisering en verkoop van de belangrijkste gas-pijpleiding van Georgië.[1]