Ziektecompartimentenmodel
Het ziektecompartimentenmodel is een wiskundig model, waarmee de uitbreiding van besmettelijke ziektes kan worden voorspeld. Het is hiermee een hulpmiddel in de epidemiologie.
Uigangspunten
Een populatie bevat een groot aantal verschillende individuen, die in verschillende ziektecompartimenten kunnen worden ingedeeld:
- vatbare individuen, die de ziekte nog niet hebben gehad
- latent geïnfecteerde individuen zonder symptomen, die ofwel nog ziek moeten worden of die net lijken te zijn genezen
- besmettelijke individuen
- individuen, die de ziekte hebben doorgemaakt en immuun zijn geworden
- individuen, die zijn gevaccineerd en de ziekte niet meer kunnen krijgen
Om toch statistische berekeningen uit te kunnen voeren, worden steeds geprobeerd een gepaste eenvoudige situatie te bepalen.
SIR-model
Het SIR-model is een eenvoudig ziektecompartimentenmodel.
Er worden drie compartimenten onderscheiden: S: vatbaar, susceptible - I: besmettelijk, infectious - R, genezen, recovered. Dit is voor ziekten als mazelen, bof en rodehond een goed en eenvoudig model. Deze letters worden ook gebruikt om het aantal individuen in elk compartiment in de tijd aan te geven: en . Er kan tussen de compartimenten een overgangssnelheid worden aangegeven:
wordt ook de infectiekracht genoemd. is het omgekeerde van de infectieduur .
Uitbreidingen
MSIR-model
Hier wordt een periode van maternale immuniteit toegevoegd: , maternale immuniteit, maternally derived immunity
Carriertoestand
Hier wordt een periode toegevoegd waarbij de patiënt asymptomatische drager wordt: , drager, carrier
SIS-model
Bij sommige infectie treedt geen langdurende immuniteit op, na de infectie worden de individuen toch weer vatbaar.