William Auld
William Auld (6 november 1924 – 11 september 2006) was een Schotse dichter in het Esperanto.
Loopbaan
Hij was leraar Engels en vicedirecteur van een lyceum. In 1937 leerde hij Esperanto, en een tiental jaar later werd hij actief bij het verspreiden van de internationale taal. Van toen af werd hij ook schrijver.
Auld is redacteur geweest van verschillende tijdschriften, waaronder Esperanto en Skotlando (1949-1955), Esperanto (1955-1958 en 1961-1962), Monda Kulturo (1962-1963), Norda Prismo (1968-1972), La Brita Esperantisto (1973-(1999) en Fonto (1980-1987).
Hij was de vicevoorzitter van de Universala Esperanto-Asocio (1977-1980), voorzitter van de Akademio de Esperanto (1979-1983) en de erevoorzitter van het Esperanto PEN-centrum.
In 2001 schonk hij zijn grote persoonlijke verzameling Esperanto-literatuur aan de Scottish National Library waar alles nu bewaard wordt.
Auld is sinds 1999 tot zijn dood in 2006 elk jaar door de internationale Esperanto Schrijvers-Bond EVA genomineerd voor de Nobelprijs voor literatuur. Het voorstel hiertoe werd in 1998 gedaan op de ledenvergadering van EVA te Montpellier (Frankrijk) door Manuel de Seabra.
In Esperanto was hij vooral beroemd om zijn moderne epos La Infana Raso (het Kinderras) (1956), Nederlandse vertaling door Willem Verloren van Themaat (1982).
Daarnaast werden vele van zijn vertalingen hogelijk geroemd.
Lijst van zijn werken
Originele poëzie
- Spiro de l' pasio (De Passie ademt, deel van een debuutbundel van vier dichters: "Kvaropo" 1952)
- La infana raso (1956)
- Unufingraj melodioj (1960) (Melodieën voor één vinger)
- Humoroj (1969) (Buien)
- Rimleteroj (rijmbrieven - briefwisseling in rondelen met Marjorie Boulton, 1976)
- El unu verda vivo (1978) (Uit'n leven als esperantist)
- En barko senpilota (1987) (In een bark zonder stuurman)
- Unu el ni (1992) (Eén uit ons midden)
Bloemlezingen
- Angla antologio 1000-1800 (poëtisch redacteur - Engelse Anthologie, 1957)
- Esperanta antologio (Poemoj 1887-1957) (1958/1984) (Bloemlezing van originele Esperanto-poëzie)
- 25 jaroj (poëtisch redacteur, 1977)
- Skota antologio (mede-redacteur, 1978)
- Sub signo de socia muzo (1987) (Onder 't teken van de sociale muze)
- Nova Esperanta Krestomatio (1991) (Een nieuwe Esperanto-bloemlezing)
- Plena poemaro: Miĥalski (red. 1994) (Volledig dichtwerk van Miĥalski)
- Tempo fuĝas (1996) (De tijd vliegt)
Vertalingen
uit het Engels
- La balenodento , van Jack London (1952)
- Epifanio , Shakespeare (1977)
- La urbo de terura nokto, James Thomson (1977)
- Don Johano, Kanto 1 , George Byron (1979)
- La robaioj de Omar Kajam , Edward FitzGerald (1980)
- La sonetoj , Shakespeare (1981)
- Fenikso tro ofta, Christopher FRY (1984)
- Montara vilaĝo, Chun-chan Je (1984)
- La graveco de la Fideliĝo, Oscar Wilde (1987)
- La komedio de eraroj, Shakespeare (kun Asen M. Simeonov, 1987)
- Omaĝoj. Poemtradukoj (1987)
- Gazaloj, HAFEZ (1988)
- Spartako, Leslie Mitchell (1993)
- La stratoj de Aŝkelono, Harry Harrison (1994)
- Teri-strato, Douglas Dunn (1995)
- La kunularo de l' ringo, J.R.R. Tolkien (1995)
- La du turegoj, J.R.R. Tolkien (1995)
- La reveno de la reĝo, J.R.R. Tolkien (1997)
- La ĉashundo de la Baskerviloj, Arthur Conan Doyle (1998)
- La hobito, J.R.R. Tolkien, 2000)
- Jurgen, James Branch Cabell (2001)
uit het Schots
- Kantoj, poemoj kaj satiroj, de Robert Burns (kun Reto Rosetti, 1977)
uit het Zweeds
- Aniaro, de Harry Martinson (kun Bertil Nilsson, 1979)
in het Engels uit het Tsjechisch via Esperanto
- Hearing the soul (Ekaŭdi la animon), de Věra Ludíková
Liedbundels
Leerboeken
Bibliografie
- Bibliografio de tradukoj el la angla lingvo (1996), kun E. Grimley Evans)
Essay-bundels
- Facetoj de Esperanto (1976) (Facetten van 't Esperanto)
- Pri lingvo kaj aliaj artoj (1978) (Over taal en andere kunsten)
- Enkonduko en la originalan literaturon de Esperanto (1979) (Inleiding in de originele Esperanto-literatuur)
- Vereco, distro, stilo (1981) (Waarheid, vermaak, stijl)
- Kulturo kaj internacia lingvo (1986) (Cultuur en internationale taal)
- La fenomeno Esperanto (1988) (Het fenomeen Esperanto)
- La skota lingvo, hodiaŭ kaj hieraŭ (1988) (Het Schots, heden en gisteren)
Gemengd
- Pajleroj kaj stoploj: elektitaj prozaĵoj (1997) (Stro en stoppels - uitgelezen prozastukjes)
Feestboek
- Lingva Arto. Jubilea libro omaĝe al William Auld kaj Marjorie Boulton. Vilmos Benczik, (1999, red.), Rotterdam: Universala Esperanto-Asocio, 217 p. ISBN 92-9017-064-6
(Jubileum-boek ter ere van W. Auld & M. Boulton)
Externe links
- Originala literaturo Esperanta
- Anna
- Kvar poemoj
- Rimleteroj (inter William Auld kaj Marjorie Boulton)
- Tempo fuĝas novelo en Monato
- Forpasis Auld - silento morta post ruliĝ' lavanga artikolo en Libera Folio
- Esperantistoj bruligas kandelojn memore al William Auld (www.edukado.net)